Αγαπητέ Γιάννη, στον ενικό, όπως θέλει και ο Νίκος. Στον ενικό λοιπόν. Άκουσα μία ερώτηση, και κάθε άλλη που θα μπορούσα να ρωτήσω, εξαφανίστηκε. Κάθε άλλη σκέψη, εξαϋλώθηκε. Μου έμεινε στο μυαλό αυτό που άκουσα:

– Υπουργέ, ένα τελευταίο. Ένα λεπτό. Θέλω να μου πείτε, μονολεκτικά, αν είστε θιασώτης της σχολής του Σικάγου, πρώτον, και δεύτερον, μισό λεπτάκι, ένα απόσπασμα από την Real News του κυρίου Χατζηνικολάου. «Σκότωσα το αγέννητο παιδί μου» – Ακούστε το πολύ, προσεκτικά, όλοι:
«Με λένε Δημήτρη. Είμαι 38 χρονών και με τη γυναίκα μου εργαζόμασταν σε γνωστό εμπορικό κέντρο του Πειραιά. Το όνειρό μας μετά από τρία χρόνια γάμου ήταν να αποκτήσουμε ένα παιδί. Τον Μάρτιο η σύζυγός μου έμεινε έγκυος. Έναν μήνα αργότερα η επιχείρηση που δουλεύουμε, έκλεισε. Μείναμε και οι δύο άνεργοι μέσα σε μία νύχτα. Τρομάξαμε. Μετρήσαμε τις δυνάμεις μας. Διαπιστώσαμε με φρίκη ότι δε θα μπορούσαμε καν να θρέψουμε το παιδί που θα φέρναμε στον κόσμο. Και πήραμε την απελπισμένη απόφαση: έκτρωση. Δεν ζητάω εκδίκηση από τους πολιτικούς για το έγκλημα που με ανάγκασαν να κάνω, αλλά μια απάντηση για τα όνειρα που μας “έκαψαν”. Ξέρω ότι αυτό που έκανα δεν είναι η λύση και δεν προτρέπω κανέναν να κάνει το ίδιο. Από εδώ και πέρα η γυναίκα μου και εγώ θα ζούμε με τη μαρτυρική ενοχή ότι σκοτώσαμε το παιδί μας. Αναρωτιέμαι πώς μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος με τέτοιο βάρος μέσα του…». Ευχαριστώ πάρα πολύ.

Γιάννης Στουρνάρας: Να απαντήσω

Νίκος Χατζηνικολάου: Μία φράση και κλείνουμε

Γιάννης Στουρνάρας: Ναι – όχι απλώς δεν ανήκω στην σχολή του Σικάγο, είναι μία σχολή που έχει επιφέρει πολύ μεγάλα πλήγματα όπου εφαρμόστηκαν τα συμπεράσματά της, ως οικονομολόγος είμαι Κενσυανός, ε, και η παιδεία μου, η αγγλοσαξωνική έχει βοηθήσει πολύ σ’ αυτό. Τώρα, όσο αναφορά Νίκο την ιστορία του Δημήτρη που ήτανε στην Real News, επίτρεψέ μου να μην την σχολιάσω καν. Την θεωρώ αστεία, λυπάμαι που το λέω, αν πραγματικά έγινε αυτό, αυτός ο κύριος είναι άξιος της τύχης του, αν έκανε κάτι τέτοιο, αλλά, πίστεψέ με, δεν το πιστεύω αυτό.

Νίκος Χατζηνικολάου: Γιατί το λες αυτό υπουργέ;

Γιάννης Στουρνάρας: Δεν το πιστεύω, δεν είναι δυνατόν…

Νίκος Χατζηνικολάου: …είναι ανθρώπινη απελπισία!…

Γιάννης Στουρνάρας: …δεν είναι δυνατόν να σκοτώσει κάποιος το παιδί του,…

Νίκος Χατζηνικολάου: …έκτρωση…

Γιάννης Στουρνάρας: ..από αυτόν τον λόγο.

Νίκος Χατζηνικολάου: Έκανε έκτρωση. Είναι αληθινή η ιστορία.

Γιάννης Στουρνάρας: Δεν το πιστεύω. Πες..

Νίκος Χατζηνικολάου: Ε.. είναι απόλυτα αληθινή ιστορία, ο …

Γιάννης Στουρνάρας: …δεν το πιστεύω, δεν θέλω να το πιστεύω αυτό το πράγμα.

Νίκος Χατζηνικολάου: .. ο άνθρωπος αυτός μίλησε με τα στοιχεία της ταυτότητάς του, δεν είναι κάποιος…

Γιάννης Στουρνάρας: Λυπάμαι, αν το έκανε λυπάμαι πραγματικά, αν το έκανε λυπάμαι πραγματικά.

Νίκος Χατζηνικολάου: Έχουμε πολλά τέτοια, πολλές τέτοιες κινήσεις απελπισίας όμως, οι αυτοκτονίες τι είναι; Δεν είναι το ίδιο; Με έναν διαφορετικό τρόπο;

Γιάννης Στουρνάρας: Η αυτοκτονία είναι πάρα πολύ σοβαρό θέμα, ναι, όντως.

Νίκος Χατζηνικολάου: Και είχαμε πολλές αυτοκτονίες τα τελευταία χρόνια.

~

Σειρά μου, Γιάννη, υπουργέ μου. Σειρά μου να πάρω τον λόγο.

Εγώ, είμαι εδώ ως πολίτης. Ως υπεύθυνος πολίτης, που ψηφίζω, που λέω στους άλλους για ποιους λόγους ψηφίζω, έχω ευθύνη, έχω ευθύνη της ψήφου μου, όχι μόνο της δικής μου, έχω την ευθύνη για την ψήφο όλων, ως πολίτης, γιατί έχουμε δημοκρατία, και η ευθύνη για τις λάθος αποφάσεις επιμερίζεται σε όλους.

Ως πολίτης, αισθάνομαι ντροπή. Αισθάνομαι ντροπή ακούγοντας αυτήν την ιστορία ρε συ Γιάννη. Θυμώνω ρε συ Γιάννη. Γιατί την πιστεύω αυτήν την ιστορία, πιστεύω πολλές ιστορίες που ακούγονται, ιστορίες που δεν θέλω να αναπαραγάγω, είναι ντροπή ρε συ Γιάννη. Εγώ αισθάνομαι ντροπή.

Ντροπή γιατί η κοινωνία μας, όχι εγώ προσωπικά, η κοινωνία μας θα έπρεπε να μην επιτρέπει σε έναν άνθρωπο να κάνει τέτοιο πράγμα, όχι τιμωρώντας τον, προστατεύοντάς τον, δίνοντας του λύσεις, εναλλακτικές, δίνοντάς του ελπίδα, βοηθώντας τον.

Ντρέπομαι, και αναλογίζομαι τις ευθύνες μου. Έτσι πιστεύω ότι πρέπει να κάνω. Γιατί το ένα δέκατοεκατομμυριοστό της κοινωνίας αυτής, που πρέπει να ζήσει αυτός ο άνθρωπος, είναι δικό μου δημιούργημα. Και το πριν της, και το τώρα της, και το μετά της.

Και ντρέπομαι, που ένας άνθρωπος όπως εσύ, που ορίζει την οικονομική και κοινωνική στρατηγική της χώρας, λέει δημόσια σ’ αυτόν τον άνθρωπο, ότι είναι άξιος της μοίρας του. Ντρέπομαι που έχεις την δύναμη, που σου εγώ έδωσα την δύναμη, να το ξεστομίσεις αυτό, ντρέπομαι που έχεις την εξουσία να κάνεις εσύ, που θεωρείς αυτό γι’ αυτόν τον άνθρωπο, που σηκώνεις το δάχτυλο και λες «έκανε λάθος», δείχνοντας αυτόν, για την πράξη του, «έκανε λάθος», ντρέπομαι που εσύ να έχεις την δύναμη να το αλλάξεις.

Ντρέπομαι βαθιά που υπάρχεις σ’ αυτό το σύστημα εξουσίας. Ντρέπομαι βαθύτατα που ψήφισα, ως κοινωνία, ανθρώπους που σου εμπιστεύτηκαν την μοίρα αυτού του τόπου.

Για να κάθεσαι κάτω από το φως των προβολέων, με τις τιμές ενός υπουργού ρε συ Γιάννη, και να δείχνεις με το δάχτυλο αυτόν τον άνθρωπο, και να λες ότι έκανε λάθος.

Ότι έκανε λάθος αυτός.

Ντρέπομαι που σου πέρασε από το μυαλό ότι να τολμήσεις να τον κρίνεις, και δεν σου ξεκαθάρισα σωστά ότι πριν, (αποκλειστικά θεσμικά, ως υπουργός, και όχι ανθρώπινα) θα κριθείς εσύ γι’ αυτό που έκανε.

Για τις ευθύνες σου, τις αποφάσεις σου, τις προταιρεότητές σου, και τις παραλείψεις σου.

Και δεν θυμώνω μαζί σου, υπουργέ μου. Ξέρεις γιατί; Γιατί εσύ, δεν είσαι ψεύτικος. Αυτός είσαι. Δεν πούλησες ανθρωπιά και καλοσύνη για να πάρεις την θέση που πήρες: είσαι ένας τραπεζίτης, ένας χρόνια οργανωτής της οικονομικής πολιτικής που ζούμε τώρα, σε όλα τα επίπεδα, ένας υπάλληλος ενός τραπεζικού συστήματος. Δεν είσαι εσύ το λάθος, εσύ είσαι ένας τραπεζίτης.

Ένας άνθρωπος που όλα γύρω του είναι ένα Excel.

Εγώ είμαι το λάθος. Το λάθος είμαι εγώ, γιατί έβαλα έναν τραπεζίτη σ’ αυτήν την θέση. Έβαλα κάποιον που μιλάει κάθε μέρα με επιχειρηματίες και εφοπλιστές και τραπεζίτες, έλληνες και ευρωπαίους, και δεν έχει μιλήσει ούτε με έναν άστεγο. Τόσο καιρό, από τότε που ανέλαβε, έχει χτυπήσει το τηλέφωνό του με εκατοντάδες επιχειρηματίες και εφοπλιστές και τραπεζίτες – αλλά ούτε έναν άστεγο. Ούτε έναν.

Ούτε ένα ζευγάρι ανέργων. Ούτε έναν συνταξιούχο των πεντακοσίων ευρώ, από αυτούς που δεν έχουν γαμπρό υπουργό, υπουργέ μου, αλλά γαμπρό άνεργο, παντρεμένο, που ψάχνει για δουλειά μαζί με το παιδί τους.

Που μοιράζονται την σύνταξή τους, όλοι μαζί.

Δεν φταις εσύ, ρε συ Γιάννη. Δεν μπορείς να ξέρεις.

Εγώ φταίω. Εγώ που έβαλα έναν τραπεζίτη υπουργό των ανέργων, άστεγων, συνταξιούχων, κατεστραμμένων, αντί να βάλω έναν άστεγο για υπουργό μας.

Αυτός, θα καταλάβαινε περισσότερα. Αυτός θα καταλάβαινε ότι κάπως πρέπει να βγει μία οικογένεια, αυτός δεν θα τολμούσε να βάλει δίλημμα «θέλετε πενήντα νεκρούς, ή εκατό»; για να διαλέξω τους πενήντα, αυτός που δεν θα βλέπει ατάραχος 420 εκατομμύρια ευρώ να δαπανώνται σε «έργα υποδομών» σε ένα χρόνο και δεν θα τολμήσει να πει, με διαφορά ημερών, ναι στα 300.000 ευρώ το δίμηνο δαπάνη της ΔΤ, και ταυτόχρονα «είναι άξιος της μοίρας του» για τον άνθρωπο που δεν μισεί κανέναν άλλον παρά μόνο την ηθική του έκπτωση, που τελειώνει το γράμμα του με το «αναρωτιέμαι πώς μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος με τέτοιο βάρος μέσα του«.

Εγώ φταίω, όχι εσύ.

Δεν θυμώνω μαζί σου.

Υπουργέ μου.