Δεν παίρνω θέση, απλώς ρωτώ.

Έχω δύο απόψεις:

η μία λέει «Αν δεν βοηθήσουμε εμείς, δεν αλλάζει ο κόσμος. Απο εμάς ξεκινάει«.

η άλλη λέει «οι εθελοντικές μαλακίες είναι κόλπο αυτών (κράτους ή εταιριών συνήθως) που δεν θέλουν (βαριούνται, κοστίζει) να κάνουν κάτι χρήσιμο που έχουν ούτως ή άλλως υποχρέωση να κάνουν»

Είναι αυθεντική υποχρέωσή μας, ή μας εκμεταλλεύονται;

Ιδού η Ρόδος, ιδού και η απάντησή σας…

(αν δω συμμετοχή, θα χώσω και pollάκι…)

18 thoughts on “ερώτημα, σαφές και ξεκάθαρον: εθελοντής ή ΔΕθελοντής;

  1. Αγαπητέ Αρκούδε,

    Κάποιος μπορεί να είναι εθελοντής σε χίλια δύο διαφορετικά πράγματα. Δεν μπορούν να μπουν όλα στο ίδιο καζάνι και να πούμε «ναι» ή «όχι».
    Θα είναι σαν να απαντάς στο ερώτημα «Είναι καλά ή κακά τα μαχαίρια?»

    Υπό αυτή τη σκοπιά, αν κάποιος βάλει κάτω την λογική του και δει ότι μπορεί να προσφέρει κάπου όπου χρειάζεται δουλειά, τότε καλό κάνει.
    Αν σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις κάποιοι τον εκμεταλεύονται (έχω τις δικιές μου απόψεις για τέτοιες περιπτώσεις, αλλά αυτό είναι για άλλη συζήτηση) αυτό δεν αναιρεί ότι σε κάποιες άλλες περιπτώσεις γίνεται πραγματική δουλειά.

  2. Μια πρόχειρη και χοντροκομμένη κατηγοριοποίηση, η οποία βοηθά εμένα να δω το θέμα. Σε οποιονδήποτε κοινό σκοπό:

    1. Υπάρχουν αυτοί που συμβάλλουν…

    1.1 επειδή είναι εξαναγκασμένοι να το κάνουν (επιλέγω το ‘εξαναγκασμένοι’ έναντι του ‘υποχρεωμένοι’ γιατί το τελευταίο σημαίνει και την εσωτερική ανάγκη)

    1.1.1. είτε λόγω επαγγέλματος (πχ κοινωνικοί λειτουργοί, διασώστες της ΕΚΑΜ)
    1.1.2. είτε λόγω κοινωνικής πίεσης (πχ πολλές δωρεές πλούσιων ή εταιριών που γίνονται επειδή ‘πρέπει να γίνουν’

    1.2 αν και δεν είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν (πχ όσοι προσφέρουν από το υστέρημά τους)

    2. και υπάρχουν κι αυτοί που δεν συμβάλλουν

    2.1. είτε απλώς λουφάροντας (πχ όσοι δεν ανοίγουν την πόρτα στα παιδιά που λένε τα κάλαντα)

    2.2. είτε εκμεταλλευόμενοι τη συνεισφορά των άλλων (πχ όσοι που μετά το πικνίκ βρωμίζουν ένα χώρο που κάποιοι άλλοι προσπαθούν να κρατήσουν καθαρό). Σ’ αυτή την κατηγορία προφανώς ανήκουν κι αυτοί που ενώ είναι εξαναγκασμένοι να συμβάλουν, δεν το κάνουν.

    Ο καθένας διαλέγει το στρατόπεδό του.

    Βεβαίως αυτή η κατηγοριοποίηση δεν είναι απόλυτη. Αφ’ενός υπάρχουν διαβαθμίσεις προσφοράς και οφέλους και αφ’ετέρου δεν είναι πάντα ξεκάθαρη η διαφοροποίηση του εξαναγκασμού από την ηθική επιταγή.

    Το ότι αν κανείς δεν ενδιαφερθεί δεν αλλάζει τίποτα είναι μια αλήθεια η οποία, αν και αυτονόητη, πρέπει πιστεύω να την έχουμε πάντα κατά νου.

    Από κει και πέρα, τρία είναι τα σημαντικά:

    1.το να εξασφαλίζεις ότι η όποια συνεισφορά σου θα ‘πιάσει τόπο’
    2.το να προβάλλεις όσο μπορείς το καλό παράδειγμα και
    3.να ξεμπροστιάζεις όσο μπορείς τους ‘ατσίδες’ που λουφάρουν ή ακόμη χειρότερα εκμεταλλεύονται το φιλότιμο των άλλων.

    Μόνο έτσι μπορεί να δημιουργηθεί ένας βρόγχος θετικής ανατροφοδότησης, ή με άλλα λόγια μια άμιλλα προσφοράς.

    Και το μπλογκ σου είναι ένα καλό παράδειγμα του τι μπορεί να κάνει ο καθένας μας γι’ αυτό 🙂

  3. koyan, ακριβώς αυτή είναι η συζήτηση. Προφανώς είναι χοντροκομμένη η ερώτηση, αλλά το θέμα είναι (σε γενικές γραμμές): Αυτό που χρειαζόμαστε να εργαστούμε εθελοντικά είναι (συνήθως) κάτι που θα έπρεπε να κάνει (ας πούμε) το κράτος (γιατί εκεί πάνε οι φόροι μας).

    Είτε είναι δασοπροστασία, είτε είναι καθαρισμός ακτών, είτε είναι κάτι άλλο.

    Αλλά αν το κάνουμε εμείς, αυτό είναι το ερώτημα, μήπως το κράτος (ή οποιοσδήποτε άλλος) αποποιηθεί της ευθύνης του;

    @biafra: έχεις πολύ ελεύθερο χρόνο στα χέρια σου.. 🙂 Ισχύει πάντως και για σένα η επεξήγηση που κανω για τον koyan…

  4. Προφανώς είναι πολύ προσωπικό το θέμα. Θα στο πω με ένα παράδειγμα που με αφορά: έχω υιοθετήσει ένα παιδάκι με τα προγράμματα της Actionaid (‘Γίνε ανάδοχος με λίγα ευρώ το μήνα’). Αν με ρωτήσεις θα σου πω ότι κακώς οι άνθρωποι δεν προσέχουν πού βάζουν το ***** τους και φέρνουν στον κόσμο πλάσματα standard δυστυχισμένα, αλλά δεν είναι εκεί το θέμα. Αφού δεν είμαι εκεί να του κόψω του παλιό**** το ****** από τη ρίζα και γουστάρω να βοηθήσω, θα βοηθήσω. Εθελοντής λοιπόν.
    Αν γουστάρεις, το κάνεις.
    Και η Βαρδινογιάννη δεν έχει λόγο να χτίζει ογκολογικά νοσοκομεία, γιατί αυτή είναι η αυτονόητη υποχρεώση της Πολιτείας, αλλά επειδή ξέρει καλύτερα το χάλι της Πολιτείας και μπορεί να βοηθήσει, το κάνει.
    Κατά την ταπεινή μου γνώμη, λοιπόν (για να μιλήσουν και οι συνάδελφη, κυρία Τρέμη μου), αν γουστάρεις, Εθελοντής. Χωρίς δεύτερη ανάγνωση και γκρίνια. Τέλος

  5. Hellooooooooooo Apos
    η Βαρδινογιάννη χτίζει τα ογκολογικά όχι μόνο για να βοηθήσει τα παιδάκια με νεοπλασματική ασθένεια (διότι από πρώτο χέρι κάποιοι άλλοι το έκαναν πρώτοι με χρήματα που έβαλαν από την τσέπη τους πριν την κυρία Μαριάννα), αλλά ας μην ξεχνάμε πως εκπίπτει το ποσό που δίνει από την εφορία διότι μιλάμε για την κυρία του κυρίου Βαρδινογιάννη… τώρα μην είμαστε και αφελείς!

    Όσον αφορά το post σου αρκούδε, είμαι πεπεισμένη πως για μία ακόμα φορά κανείς δεν θέλει να κάνει την διαβολεμένη δουλειά γιατί πολύ απλά τα χρήματα που δίνουμε στο κράτος (τα οποία δεν τα δίνουμε εθελοντικά) δεν είναι αρκετά στο να προστατευτούν τα δάση μας, να καθαριστούν οι παραλίες, να εφαρμοστούν οι νόμοι και όλα τα υπόλοιπα.

    Βέβαια η αγωγή του ελληνάρα δεν βοηθά την κατάσταση, όταν ξέρει να πετά την μισοφαγωμένη του τυρόπιτα από το παράθυρο του αυτοκινήτου του, όταν δεν ξεχορταριάζει το εξοχικό του για να αποφύγει τον κίνδυνο φωτιάς και όταν φτιάχνει παράνομες χωματερές όπου τον βολεύει.
    Προσωπικά με αποστρέφει η προ και μετά εκλογών αναφορά της κυβέρνησης περί «Αστικής Ευθύνης».

  6. [προσθήκη]

    [..]“Αν δεν βοηθήσουμε εμείς, δεν αλλάζει ο κόσμος. Απο εμάς ξεκινάει“. [..]

    Ναι από εμάς ξεκινάει διότι εμείς τους ψηφίσαμε τους άχρηστους και αυτή είναι η πολιτική τους: Να κάθονται, να πληρώνουμε και να κάνουμε και την δουλεία τους.
    Ο παραλογισμός σε όλο του το μεγαλείο!

  7. Προκειμένου να μην επεκταθώ περί εθελοντισμού γενικά, θα πω ότι εθελοντής γίνομαι, αρκεί είτε να είναι ευχάριστη εμπειρία είτε να είναι κάτι στο οποίο πιστεύω. Αυτό είναι και το θέμα στην τελική, έτσι δεν είναι;

  8. Η υποχρέωση πηγάζει εκ των έσω. Κάθε περίπτωση δεν είναι ίδια. Η εθελοντική αιμοδοσία, ως παράδειγμα, έχει ως καταφατική απάντηση την πρώτη διατύπωση. Το αίμα δεν νοείται (ηθικώς) ως εμπόρευμα και ο εθελοντισμός είναι η μόνη πηγή. Η προσφορά (οικονομική ή άλλη) στη Unicef ή στους Γιατρούς του Κόσμου ή σε όποια οργάνωση προσφέρει ανθρωπιστικό έργο είναι πολύτιμη προσφορά ψυχής σε ένα έργο ιερό. Σε καμία περίπτωση όμως δεν βρίσκω ποιό είναι το νόημα του εθελοντισμού στην επιτυχία μιας διοργάνωσης. Γιατί να προσφέρει κανείς την δωρεάν συμμετοχή του σε μία εμπορική δραστηριότητα; Γιατί πρέπει οι νομείς της εμπορικής πίτας των Ολυμπιακών Αγώνων, π.χ., να σωρεύουν τα κέρδη τους φουσκωμένα εν πολλοίς από τη δωρεά της εργασίας των εθελοντών; Σε τέτοιες περιπτώσεις ο εθελοντισμός είναι μέσο αυτοαπαξίωσης.

  9. @Αρκούδος: Υπάρχουν πράγματα που θα πρέπει να κάνει το κράτος και πράγματα που δεν πέφτουν στις αρμοδιότητές του. Ο καθένας μας πιστεύει ότι τα όρια αυτών είναι σε διαφορετικά σημεία.
    Για εμένα που πιστεύω ότι κάποια πράγματα δεν μπορεί, ή δεν είναι η δουλειά του να τα κάνει το κράτος, ο εθελοντισμός είναι ένας τρόπος να γίνουν αυτά τα πράγματα.

    Παράδειγμα εθελοντισμού σε κάτι που δεν είναι η δουλειά του να το κάνει το κράτος: η Διεθνής Αμνηστία χρειάζεται εθελοντές, γιατί ένα από τα «εργαλεία» της είναι η πίεση των απλών πολιτών προς τις ξένες κυβερνήσεις που παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό το συγκεκριμένο εργαλείο μπορεί να δουλέψει παράλληλα με την δουλειά που ίσως να έκανε μια ξένη κυβέρνηση, αλλά είναι διαφορετικό είδος πίεσης από αυτήν που θα έκανε η διπλωματία.

    Για το τί θα έπρεπε αλλά δεν καταφέρνει το κράτος έχουμε όλοι μας πολλά παραδείγματα, δεν χρειάζεται να αναφέρω εδώ κάποια.

    @Biafra: Αυτοί που περιγράφεις να συμβάλουν δεν είναι εθελοντές. Αν είναι εξαναγκασμένοι, ή αν είναι η δουλειά τους, τότε δεν είναι εθελοντική εργασία, οπότε είναι άσχετοι με την συζήτηση αυτή.
    Επίσης οι δωρεές που αναφέρεις δεν είναι εθελοντισμός.
    Σε αυτούς που προσφέρουν, πρέπει να προσθέσεις μία ακόμα κατηγορία: αυτούς που προσφέρουν γιατί το θέλουν, εθελοντικά. Για αυτούς μιλάμε τώρα.

    @Apos: Αυτό που περιγράφεις είναι χρηματική υποστήριξη, και όχι εθελοντισμός (σύμφωνα με την χρήση του όρου στις ελληνικές και τις ξένες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις [ΜΚΟ] με τις οποίες έχω επαφή). Ο εθελοντισμός είναι όταν προσφέρεις ώρες από τον ελεύθερο χρόνο σου για να κάνεις κάποιου είδους εργασία για κάποιον σκοπό στον οποίο δεν είσαι υποχρεωμένος.

  10. Εξαρτάται από τη στάση σου απέναντι στο ζήτημα, είναι σα να ρωτάς αν η ψήφος είναι υποχρέωση ή δικαίωμα.

    Η άποψη μου είναι αν θεωρείς εθελοντισμό το να κάνεις κάτι αυθόρμητα γιατί θεωρείς ότι ωφείλεις σε εσένα και τους άλλους να το κάνεις, τότε ναι. Να θέσεις εαυτόν υπηρέτη σε κάτι που κάποιος άλλος κερδίζει (τρανό παράδειγμα οι ολυμπιακοί αγώνες) στάνταρ όχι. Εκτός εάν κερδίζεις και κάτι από την όλη ιστορία (επίσης τρανό παράδειγμα οι ολυμπιακοί αγώνες, αν θες να δεις τζάμπα κάποια αθλητικά γεγονότα) και το κάνεις γι’αυτό το λόγο, οπότες δε μιλάμε για εθελοντισμό…

  11. @koyan: συμφωνώ ότι είναι χρηματική υποστήριξη. Σε κάθε περίπτωση όμως βοηθώ με έναν τρόπο, χωρίς κανείς να με έχει υποχρεώσει.
    @Cyberella: όντως εκπίπτει από την εφορία η φιλανθρωπία της μαντάμ, αλλά για μένα η ουσία είναι ότι δεν ήταν εκεί. Είναι ότι το κράτος πρέπει να φτιάχνει νοσοκομεία και ουχί οι Μαντάμ.
    @ Αρκούδος: Όπως βλέπεις, το θέμα έχει ενδιαφέρον. Πώς τα καταφέρνεις….

  12. @apos: ρωτάω, γιαυτό έχει ενδιαφέρον. Αν είδες, τούτο το Post είναι δικό σας, όχι δικό μου.

    @cybergoulion (και όποιον άλλον συμφωνεί):

    Το ερώτημα είναι ποια η διαφορά μεταξύ «θεωρείς εαυτόν υπηρέτη» και «το κάνεις αυθόρμητα» – αν συμφωνήσουμε κατ’ αρχάς ότι α) υπάρχει και κράτος (και αυτή είναι η δουλειά του) και β) δεν κερδίζεις εσύ απο την διαδικασία (ή εν πάσει περιπτώσει δεν είναι αυτό που σε παρακινεί) αλλά το σύνολο.

    Πότε σε πιάνουν κορόϊδο, και πότε όχι;

    Αναγνωρίζω οτι αυτό είναι υποκειμενική γνώμη, αλλά ας δοκιμάσουμε να βάλουμε μερικούς κανόνες.

    Ισχύει για όλους: ποιος κανόνας λέει οτι μας έπιασαν κορόϊδο αυτοί που φέρουν την ευθύνη, και ποιος κανόνας λέει οτι απλώς κάνουμε κάτι καλύτερο για να αλλάξουν τα πράγματα;

  13. “οι εθελοντικές μαλακίες είναι κόλπο αυτών (κράτους ή εταιριών συνήθως) που δεν θέλουν (βαριούνται, κοστίζει) να κάνουν κάτι χρήσιμο που έχουν ούτως ή άλλως υποχρέωση να κάνουν”
    Σαφώς ορισμένοι δεν κάνουν αυτά που είναι υποχρεωμένοι να κάνουν. Το θέμα είναι κατά πόσον μας ενδιαφέρει αυτό που πρέπει να γίνει.
    Αν με ενδιαφέρει πραγματικά ο σκοπός, θα προσφέρω εθελοντικά το χρόνο μου – ή ό,τι άλλο – χωρίς να ψάξω το θέμα περαιτέρω (ποιός λουφάρει, ποιός οφελείται κλπ). Αρκεί να γίνει η δουλειά.

  14. Η ανάγκη του εθελοντισμού δημιουργείται από την έλλειψη ικανού αριθμού ατόμων (επαγγελματιών ή άλλων) για να αναλάβουν και να εκτελέσουν ένα συγκεκριμένο έργο.
    Το άτομο που αποτελεί μέρος μίας κοινωνίας είναι υποχρεωμένο (ακριβώς για να κάνει κοινωνία) να επωμιστεί μία σειρά από υποχρεώσεις και δικαιώματα στα πλαίσια της συνύπαρξης του με τους συνανθρώπους του.
    Κατά συνέπεια μία κοινότητα ενεργών πολιτών που λειτουργεί ιδανικά δεν έχει ανάγκη από εθελοντές γιατί ο καταμερισμός των υποχρεώσεων και των έργων είναι ικανοποιητικός.
    Άρα η ύπαρξη του εθελοντισμού αποτελεί καθαυτό ένα σύμπτωμα μίας συγκεκριμένης δυσλειτουργίας.
    Στις περιπτώσεις δυσλειτουργίας οι πολίτες έχουν δικαίωμα (προβλέπεται και από το σύνταγμα) να δράσουν οικιοθελώς για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
    Ο καλύτερος τρόπος συλλογικής δράσης μοιάζει να είναι η ίδρυση συλλόγων (ή και σωματείων) μέσα από τους οποίους μπορούν να δραστηριοποιηθούν οι πολίτες για να επιτύχουν συγκεκριμένους σκοπούς που έχουν επιλέξει δημοκρατικά μέσω των γενικών συνελέυσεων.
    Άρα ο εθελοντισμός μοιάζει περισσότερο με στρέβλωμα όπου κάποιοι αποφασίζουν με αδιαφανή τρόπο για την πραγματοποίηση κάποιων στόχων με ακαθόριστα μέσα.
    Ο εθελοντισμός λοιπόν πρέπει κατά τη γνώμη μου να αντιμετωπίζεται με μεγάλη επιφυλακτικότητα αν όχι δυσπιστία.
    Από εκεί και πέρα καθένας είναι ελεύθερος να διοχετεύσει την ενέργεια του και τα χρήματά του όπως νομίζει…
    Τέλος να προσθέσω ότι εγώ προσωπικά -στο μέτρο του δυνατού- προτιμώ να κάνω κοινωνία (και σε αυτό συμπεριλαμβάνονται και οι εμπορικές ή εθελοντικές συναλλαγές) με ανθρώπους τους οποίους γνωρίζω ή με ανθρώπους των οποίων έχω «δείγματα γραφής». Άρα…

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται.