Επειδή από τα γραπτά μου, στο twitter και στο blog, υποπτεύομαι ότι έχω αφήσει να εννοηθεί ότι είμαι κάτι άλλο από αυτό που είμαι στην πραγματικότητα, θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι, για να μην παρεξηγούμαστε:

Είμαι υπέρ της νομιμότητας.

Δεν ξέρω αν είναι σωστό, ή όχι αυτό – αλλά μόνο έτσι ξέρω να λειτουργώ. Δεν ξέρω πχ αν κάποιος που η τράπεζα του έχει πάρει το σπίτι κάνει καλά ή όχι να πετάει πέτρες, αλλά ο μόνος τρόπος, σαν μέρος της κοινωνίας που ξέρω να φερθώ, είναι να επιμείνω ο άνθρωπος να ακουστεί και να μη χάσει το σπίτι του, αλλά να τιμωρηθεί αν πετάει πέτρες.

Μόνο έτσι ξέρω να λειτουργώ στην κοινωνία.

Κάποιος που πετάει μία μολότοφ σε αστυνομικό, δεν είναι φίλος μου, δεν με εκφράζει, και -δεν νιώθω κιόλας ότι- με αντιπροσωπεύει. Αυτός ο κάποιος έχει μία εξουσία που δεν του την δίνω εγώ, για να σκοτώσει. Το γεγονός ότι γράφω ο,τι σκέφτομαι κάθε φορά που ένας αστυνομικός χτυπάει άδικα και ατιμώρητα έναν μετανάστη, το κάνω ΑΚΡΙΒΩΣ γιατί δεν θέλω κάποιος άλλος, κάπου, να κάψει έναν άλλον αστυνομικό για αντίποινα.

Τι σημαίνει «υπέρ της νομιμότητας»; Για την στάση μου, αυτό έχει δύο, διακριτές, παραμέτρους.

Η πρώτη είναι οι νόμοι. Αν οι νόμοι πουν, ότι είναι σύννομη μία επέμβαση στο Πολυτεχνείο, ή στο σπίτι του διπλανού μου, ή στο σπίτι μου, αν ερωτηθεί και κρίνει η εισαγγελία, ή όποιος άλλος έχει ευθύνη, ότι ήταν μία απόφαση που συμπορεύεται με τους τρέχοντες νόμους, δεν θα αντιδράσω. Αρκεί να καλύπτει και την δεύτερη παράμετρο όμως:

Η δεύτερη, είναι η ατομική ηθική μου. Ακόμα και αν όλοι οι νόμοι πχ επιτρέπουν να βιάζονται κρατούμενες μέχρι να αποδειχθεί ότι δεν έχουν ναρκωτικά, εγώ θα είμαι αντίθετος, και θα ζητήσω μία αλλαγή του νόμου με όποιον τρόπο μπορώ.

Οι νόμοι, πιστεύω, είναι οι κανόνες που οφείλουμε να τηρούμε όλοι, και αν όχι να αποδεχόμαστε ότι από το ίδιο σύστημα υπάρχουν προβλεπόμενες, ίσες για όλους, συνέπειες. Η προσωπική, ατομική ηθική μου δεν είναι ανάγκη να έχει την έγκριση κανενός άλλου: αν εγώ νομίζω ότι κάτι είναι ανήθικο, θα κάνω ότι μπορώ για να αλλάξω τον νόμο που το επιτρέπει.

Η επιμονή μου στην συνολική νομιμότητα και την ατομική ηθική, δεν γίνεται γιατί είμαι πιο έξυπνος από τους υπόλοιπους – γίνεται αποκλειστικά και μόνο γιατί μου είναι αδύνατο να βρω άλλον, καλύτερο τρόπο να λειτουργήσω ως κοινωνία. Ως ηλίθιος, ο μόνος τρόπος -επαναλαμβάνω- για να λειτουργήσω σε μία κοινωνία, είναι να έχω σταθερούς κανόνες που, ή τους αλλάζουμε, ή τους ακολουθούμε όλοι μέχρι να βρούμε καλύτερους.

Αν οι νόμοι είναι λάθος, φυσικά να τους αλλάξουμε. Θα υπερασπιστώ κάθε φωνή που θα ζητήσει το δίκαιό της έτσι. Αλλά οι νόμοι πρέπει να τηρούνται, αλλιώς δεν θα έχω καμία βάση να κατακρίνω την παρανομία, ειδικά όταν είναι κρατική. Αλλά επίσης, καμία παρανομία δεν δικαιώνει αυτοδίκαια μία άλλη: Αν αδικηθείς κάπου, δεν σημαίνει ότι μπορείς να αδικήσεις κάποιον άλλον για αντίποινα. Για μένα δεν λειτουργεί έτσι.

Ακριβώς δε επειδή έχω αυτήν την στάση, είμαι υποχρεωμένος να είμαι πιο κριτικός και απόλυτος απέναντι σε όσους δεν τηρούν τον νόμο που οι ίδιοι πρεσβεύουν, παρά σε όσους τον καταπατούν: Γιατί με κάθε «μα είναι νόμιμο» που θα πετάξω σε μία κουβέντα, έχω την ατομική ευθύνη να καταδικάσω πολλαπλάσια την παρανομία από όσους καταχρώνται τις δυνάμεις που εγώ ο ίδιος τους έδωσα να φροντίζουν να τηρείται η νομιμότητα.

Δεν είναι το ίδιο, ούτε θα γίνει ποτέ για μένα (ελπίζω) το ίδιο ο αστυνομικός που χτυπάει έναν πολίτη, με τον πολίτη που χτυπάει έναν αστυνομικό – το πρώτο είναι για μένα σαφώς χειρότερο από το δεύτερο. Και το γεγονός ότι κατακρίνω όσο περισσότερο και πιο έντονα μπορώ την στάση του πρώτου, δεν σημαίνει αυτοδίκαια ότι εγκρίνω και την στάση του δεύτερου.

Δεν ζητάω να το κάνει κανείς από εσάς, ούτε θα κατακρίνω κάποιον αν δεν το κάνει. Ο καθείς λειτουργεί όπως μπορεί καλύτερα, εγώ έτσι, εσείς μπορεί να έχετε άλλους κανόνες. Θεμιτό, αφού έτσι και αλλιώς δεν ξέρω τι είναι σωστό, μπορεί κάλλιστα να κάνω λάθος εγώ, και σωστά εσείς.

Έχω γράψει, και υπερασπιστεί στο παρελθόν ένα σωρό πράγματα. Δεν είμαι σταθερός σε όλα – οι γνώμες μου αλλάζουν, μετατρέπονται στον χρόνο – μα θεωρώ, και ελπίζω, ότι σ’ αυτό έχω μία σταθερή άποψη. Το θέμα είναι να είναι και ξεκάθαρη σε όσους μπαίνουν στον κόπο να διαβάσουν το blog μου ή τις απόψεις μου στο twitter.