Λίγες μέρες έχουν περάσει από το αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μαΐου. Όχι αρκετές, ομολογώ: Ο θυμός παραμένει, ο φόβος παραμένει, η αγωνία, το σοκ παραμένουν. Δεν έχω ξαναβιώσει τόσο αποσυντονισμένος. Αυτό που έγινε ήταν άδικο, ήταν παράλογο, ήταν απογοητευτικό. Μαζί μ’ αυτά τα εγωιστικά συναισθήματα όμως, ένα ακόμα μεγαλώνει μέρα με την μέρα: μία βαθιά θλίψη. Μία βαθιά θλίψη γι’ αυτούς τους ανθρώπους που αδικήσαμε.

Οι εκλογές στην δημοκρατία είναι η αδικία των πολλών εις βάρος των λίγων – όποιος και να κερδίσει, πάντα θα αδικήσει τους χαμένους, που ήθελαν κάτι άλλο. Έτσι είναι – έτσι ήταν πάντα. Έτσι είναι όταν κερδίζουμε, κάποιοι θα ζήσουν αναγκαστικά τις ζωές που ονειρευτήκαμε και επιλέξαμε εμείς, έτσι είναι και όταν χάνουμε, κάποιοι άλλοι, επειδή είναι περισσότεροι θα ορίσουν το δικό μας μέλλον.

Σε ένα διακύβευμα που δεν είναι αμιγώς πολιτικό όμως (ετοιμάζω ξεχωριστό post γι’ αυτό, αν καταφέρω να συγκεντρώσω τις σκέψεις μου σε γραπτό λόγο που να βγάζει νόημα – ιδιαίτερα δύσκολο αυτές τις ημέρες) υπάρχει και μία αδικία που δεν είναι περιορισμένη στα “θέλω” καθενός: Δεν μπορεί να πει κανείς “θέλω” δημοκρατικά παράνομες παρακολουθήσεις. Δεν μπορεί να πει “θέλω” δημοκρατικά παράνομο μοίρασμα του δημοσίου χρήματος. Δεν μπορεί κανείς να πει “θέλω” όταν από επιλογές πεθαίνουν άνθρωποι ατιμώρητα. Δεν μπορεί κανείς να πει “θέλω” δημοκρατικά να βασανίζονται άνθρωποι στα αστυνομικά τμήματα ή σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου.

Εκεί χάσαμε. Όχι στην πολιτική, η πολιτική θα ήταν διαχειρίσιμη, έχουμε ξαναχάσει στο παρελθόν: Χάσαμε στην αδικία.

Δεν σταθήκαμε δίπλα στους αδικημένους. Μην αρχίσετε πάλι “όχι, εγώ ψήφισα κάτι άλλο”, ή “όχι, εγώ δεν πήγα καν να ψηφίσω”, “ή μη με βάζεις εμένα μ’ αυτούς, δεν ήξερα” – έτσι είναι η δημοκρατία, η απόφαση των περισσότερων γίνεται ευθύνη όλων.

Δεν θέλει κάποιος άλλος την ευθύνη; Την παίρνω όλη εγώ. Εγώ. Θα ζητήσω συγγνώμη από όσους αδικήσαμε με την συνολική μας ψήφο εγώ:

Συγγνώμη.

Γαμώτο, είναι πολύ επώδυνο αυτό: Συγγνώμη. Λυπάμαι πολύ που τους απογοητεύσαμε. Συγγνώμη.

Συγγνώμη.

Συγγνώμη στα θύματα των παρακολουθήσεων. Ειδικά αυτό ήταν τρομερό. Συγγνώμη. Βιάστηκε η προσωπική σας ζωή, βασανίστηκε το δικαίωμά σας στην ιδιωτικότητα, άδικα, παράνομα, απάνθρωπα, και δεν σας σταθήκαμε. Επιβραβεύσαμε και ξαναδώσαμε την εξουσία στους θύτες σας, που μέχρι τώρα την χρησιμοποίησαν μόνο για να καλύψουν τα αίσχη τους. Συγγνώμη. Είναι τρομερό αυτό που έγινε. Δεν σας σταθήκαμε όπως έπρεπε, δεν σας σταθήκαμε όσο έπρεπε. Συγγνώμη.

Συγγνώμη ειδικά από τον Θανάση Κουκάκη, που αφιέρωσε την επαγγελματική του δραστηριότητα για να μας εξηγήσει τι του έκαναν, και πόσο παράνομο ήταν. Συγγνώμη Θανάση, άξιζες κάτι περισσότερο από αυτό. Συγγνώμη ειδικά και από τον Σταύρο Μαλιχούδη, που για ακατανόητο λόγο όλο τον εξαιρούν από τα θύματα – λες και δεν είναι αρκετά σημαντικός. Συγγνώμη ειδικά και από τον Τάσσο Τέλλογλου, που ξεκίνησαν να τον παρακολουθούν ακριβώς γιατί έκανε ρεπορτάζ γι’ αυτό. Εκείνος δεν ήταν θύμα και αμύνθηκε – έγινε θύμα ακριβώς γιατί έκανε την δουλειά του. Συγγνώμη Τάσο, σε απογοητεύσαμε. Συγγνώμη ειδικά και από τον Χρήστο Ράμμο. Εκτέθηκε, με μόνο όπλο την αξιοπρέπειά του. Είναι τρομερό να αισθάνεσαι τόσο μόνος πολεμώντας την αδικία. Είναι τρομερό να ξέρεις πως κάθε στιγμή σου είσαι κάποιου εχθρός. Σίγουρα πίστεψε ότι θα τον προστατεύαμε την προηγούμενη Κυριακή. Αποτύχαμε. Συγγνώμη, αποτύχαμε. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από τις οικογένειες των θυμάτων στα Τέμπη. Συγγνώμη! Είναι τρομερό να έπρεπε να ζήσετε τόσο ψέμα, τόση εξαπάτηση, τόσο θράσος μπροστά στα μάτια σας προσπαθώντας να καλύψουν τις ευθύνες τους, αλλά παίρνατε ελπίδα από την δική μας τιμωρία, όταν θα ερχόταν η ώρα να τιμωρηθούν πολιτικά τα τόσο ξεκάθαρα λάθη τους, πριν και μετά. Η ώρα ήρθε, όμως μετρηθήκαμε λίγοι. Εκείνοι γελάνε, εκλεγμένοι πια – εξαιτίας μας γελανε, εμείς τους το επιτρέψαμε. Συγγνώμη, δεν είναι λογικό, δεν έχω λόγια. Αλήθεια. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από τις οικογένειες των ανθρώπων που πέθαναν έξω από μία ΜΕΘ, πασχίζοντας να πάρουν μία ανάσα. Συγγνώμη. Τους ακούσατε να λένε ότι είναι το ίδιο μέσα και έξω από την ΜΕΘ, να ψάχνουν μελέτες που δεν τους κοινοποιήθηκαν, γελοίες δικαιολογίες, τους ακούσατε να βάζουν τα παιδιά σας σε μία τάξη περισσότερα και όχι λιγότερα, να μας παροτρύνουν να βγάζουμε τις μάσκες όταν έρχονταν τουρίστες γιατί μας προστάτευαν αόρατοι αλγόριθμοι, τους ακούσατε να λένε πως οι αστυνομικοί δεν κολλάνε, και πως δεν υπάρχουν χρήματα για λεωφορεία. Συγγνώμη. Είναι ένα διαρκές έγκλημα απέναντι σε όλους, συγγνώμη. Συγγνώμη από όσους ήλπιζαν σε μία επέμβαση μα δεν ήρθε η σειρά τους γιατί αντί να γίνουν νέα νοσοκομεία χρησιμοποιήσαμε μόνο αυτά που είχαμε. Συγγνώμη από τους γονείς κάθε παιδιού με καρδιοπάθεια. Συγγνώμη. Δεν τιμωρήσαμε αυτούς που σας αγνόησαν. Δεν κάναμε αυτό που οφείλαμε απέναντί σας. Συγγνώμη.

Συγγνώμη ειδικά από το νοσηλευτικό και το ιατρικό προσωπικό. Δούλεψαν με απίστευτη αυταπάρνηση και αυτοθυσία, σε ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες. Δεν είχαν να αντιμετωπίσουν ένα φυσικό φαινόμενο, την πανδημία, αλλά μία ιδεοληπτική πολιτική που δεν γουστάρει να πληρώνει τις υπηρεσίες τους. Δεν τους σταθήκαμε τότε παρά μόνο με χειροκροτήματα. Την Κυριακή χειροκροτήσαμε τον πρωθυπουργό που τους διέλυσε.

Συγγνώμη από αυτούς που έψαξαν καλύτερη μοίρα στην χώρα μας. Συγγνώμη. Συγγνώμη για όσα τραβήξατε στα σύνορα, συγγνώμη για όσα τραβήξατε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, συγγνώμη για όσα τραβήξατε στους δρόμους. Συγγνώμη από τους συγγενείς σας, από τις οικογένειές σας που πνιγήκανε γιατί έχουμε πολύ καλό φράκτη – συγγνώμη από τα παιδιά σας που ζήσανε μία τόσο άδικη ζωή. Συγγνώμη για κάθε βράδυ που κοιμηθήκατε νηστικοί, για κάθε ξημέρωμα που σας βρήκε σε ένα παγκάκι μίας πλατείας, ή σε μία βάρκα μέσα στην θάλασσα. Συγγνώμη που δεν τιμωρήσαμε αυτούς που σας έβρισαν, σας έκλεψαν, σας βίασαν, σας χτύπησαν, έθεσαν τις ζωές των οικογενειών σας σε κίνδυνο. Συγγνώμη, είναι φρικτό που επιτρέψαμε να σας φερθούν έτσι, μα είναι ακόμα πιο φρικτό που δεν τιμωρήσαμε αυτούς που το έκαναν, καθ’ επανάληψη, όλη την προηγούμενη τετραετία. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από την Ίνγκεμποργκ Μπέγκελ που είχε το θάρρος να ρωτήσει για όλα αυτά – και γι’ αυτό μπήκε στο στόχαστρο ενός εκδικητικού πρωθυπουργού μας. Συγγνώμη ειδικά και από τον Ιάσονα Αποστολόπουλο, όχι μόνο για τον απίστευτο εξευτελισμό της μη βράβευσής του από την ΠτΔ, αλλά και γιατί παραμένει, παρά τον οχετό επιθέσεων που δέχεται, μία αξιόλογη πηγή ενημέρωσης για όσα τα ΜΜΕ αρνούνται να μας δείξουν. Συγγνώμη Ιάσονα, σε αφήσαμε μόνο σου εσένα και επιβραβεύσαμε όλους αυτούς. Λυπάμαι αληθινά πολύ. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από όσους δεν τους φτάνουν πια τα λεφτά για να ζήσουν. Συγγνώμη. Συγγνώμη από όσους δεν άναψαν την θέρμανση, που έκαναν αναγκαστικά μπάνιο με κρύο νερό, από όσους θυμήθηκαν πάλι τα κεριά και τους φακούς για το βράδυ. Συγγνώμη από όσους η δουλειά τους τους έφερνε μία η άλλη με την βενζίνη για να πάνε ως εκεί. Συγγνώμη από όσους στέρησαν στα παιδιά τους ένα ρούχο ή ένα παιχνίδι. Συγγνώμη. Δεν το αξίζατε αυτό. Εμείς φταίμε. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από τις επιχειρήσεις που έβαλαν λουκέτο στα όνειρά τους, γιατί δεν βρέθηκε κανείς να τους βοηθήσει πραγματικά. Συγγνώμη, που ψηφίσαμε αυτούς που έδωσαν επιλεκτικά τα χρήματά μας, την κρατική μας βοήθεια, μόνο με απ’ ευθείας αναθέσεις στους φίλους τους. Αφήσαμε ικανούς ανθρώπους έξω, επιτρέποντας να διορίζουν τους ανίκανους δικούς τους ως διοικητές σε καθε δημόσιο οργανισμό. Αφήσαμε τα βύσματα να γίνουν πολλαπλάσιοι μετακλητοί ατιμώρητα. Αφήσαμε τους τραπεζίτες να χρηματοδοτούν παράνομα τις επιχειρήσεις των φίλων τους – και φροντίσαμε να μη τιμωρηθούν γι’ αυτό. Αφήσαμε τους εργαζομένους αβοήθητους, να παλεύουν για έναν μικρότερο μισθό, για περισσότερες ώρες, μακριά από την οικογένειά τους, μήπως και δεήσει το αφεντικό να τους επιτρέψει να πάνε στις … ελιές τους. Συγγνώμη. Χρειαζόσασταν μία προστασία, και σας στερήσαμε την ελπίδα. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από όσους έχασαν τα σπίτια και τις περιουσίες τους στις φωτιές. Φωτιές συμβαίνουν, πάντα συμβαίνουν, θα συνεχίσουν να συμβαίνουν, αλλά εσείς βρεθήκατε αβοήθητοι, με μόνο σύμμαχο και εχθρό τον αέρα και την παραλία – μόνο και μόνο γιατί τα χρήματα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν επιλέχθηκε να δοθούν αλλού. Συγγνώμη, σας κοροϊδευαν μεσ’ τα μούτρα σας ότι φυσάει ακόμα και τις απάνεμες ημέρες. Είναι άδικο, είναι άδικο. Τον ξέρω τον φόβο σας, τον γνώρισα κι εγώ. Εγώ γλίτωσα την στάχτη – εσείς όχι. Συγγνώμη.

Ειδική συγγνώμη στους πυροσβέστες, τους λίγους που απέμειναν. Τα έδωσαν όλα, για ανθρώπους, για σπίτια και περιουσίες – για να πληρωθούν με μία αύρα στο Σύνταγμα. Τι ντροπή. Συγγνώμη, σας εκμεταλλευτήκαμε, την αγωνία και τον φόβο σας, την αυταπάρνηση και το φιλότιμό σας, και σας πληρώσαμε με αδιαφορία. Συγγνώμη παιδιά, συγγνώμη.

Συγγνώμη από τους ανθρώπους της τέχνης. Ο πόλεμος που σας έγινε ήταν αδιανόητος. Με κάθε τρόπο, με κάθε δικαιολογία, με κάθε ευκαιρία προσπάθησαν να σας εξαφανίσουν. Σας στέρησαν την δυνατότητα να βιοπορίζεστε, σας στέρησαν ακόμα και τα πτυχία σας. Ειδική συγγνώμη για όσους στοχοποιήθηκαν επειδή στάθηκαν απέναντι στον βασανισμό της λογικής μας όταν ελευθερώθηκε ένας καταδικασμένος συνάδελφός τους. Αντί να κρυφτούν, ή να κάνουν τα στραβά μάτια, για να μην ενοχλήσουν τα επόμενα αφεντικά τους, αντ’ αυτού, πήραν θέση, όπως οφείλει στ’ αλήθεια η τέχνη, δυνατά και στο κέντρο της σκηνής – και έμειναν απροστάτευτοι, μπήκαν στο στόχαστρο, τιμωρήθηκαν. Μίλησαν για όλους μας, και έμειναν μόνοι. Συγγνώμη, αλήθεια συγγνώμη.

Συγγνώμη ειδικά από τους αρχαιολόγους. Είδαν αυτά που θαυμάζουν και ονειρεύονται να ξεπέφτουν σε ανταλλάξιμα αντικείμενα από μία αδιάφορη κυβέρνηση. Είδαν να ξηλώνεται μία ολόκληρη πολιτεία για ένα γινάτι. Είδαν να τσιμεντώνεται ένα μνημείο από ανόητους. Και μετά έπρεπε να δουν εμάς να ξαναψηφίζουμε αυτήν την πολιτική. Συγγνώμη, τι να πω, συγγνώμη.

Συγγνώμη από τους εκπαιδευτικούς και από τους μαθητές τους. Το σχέδιο για να φτωχοποιηθεί η δημόσια παιδεία χρειαζόταν είκοσι χιλιάδες θύματα, που στερήθηκαν μία ανώτερη εκπαίδευση. Συγγνώμη από τα παιδιά που στριμώχθηκαν σε μία αίθουσα περισσότερα από ότι έπρεπε, για να μην πάρουμε άλλους δασκάλους – με πρόσχημα κάτι διαγράμματα σε κωλόχαρτα και γελοίες μάσκες και παγουρίνα. Συγγνώμη παιδιά, συγγνώμη. Συγγνώμη από όσους μαθητές στοχοποιήθηκαν για τις αντιδράσεις τους, σε όλη αυτή την γελοιότητα. Σας αφήσαμε μόνους σας, επιβραβεύσαμε τους λοιδωρούς σας. Συγγνώμη. Συγγνώμη στους φοιτητές που επιτρέψαμε ΜΑΤ να τους στοχεύουν στο πρόσωπο ατιμώρητα. Συγγνώμη. Συγγνώμη, αλήθεια συγγνώμη.

Συγγνώμη από τους ανθρώπους που έχασαν τα σπίτια τους από τους τοκογλύφους, συγγνώμη από αυτούς που θα τα χάσουν. Δεν σας προστατέψαμε, δεν σταθήκαμε δίπλα σας. Σε μία απολύτως φτωχοποιημένη κοινωνία, γίνατε ταυτόχρονα ο αποδιοπομπαίος τράγος και το υπέροχο φιλέτο για αδυσώπητα “fund” που πλουτίζουν από τα δάκρυά σας. Συγγνώμη. Θα έρθουν ακόμα πιο δύσκολες μέρες, συγγνώμη, συγγνώμη. Δεν θα φτάνουμε πια όσοι διαφωνούμε μ’ αυτήν την λαίλαπα να σας σώζουμε. Δεν θα είμαστε ποτέ αρκετοί. Δεν ξέρω τι να πω. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από τους δικαστές και τους εισαγγελείς που έζησαν αυτή την παράλογη τετραετία. Είναι αδύνατο να κάνεις την δουλειά σου όταν έχεις απέναντί σου ένα τόσο ισχυρό σύστημα. Είναι αδύνατο να πολεμάς όχι μόνο για την τιμή σου, αλλά κάθε μέρα να βρίσκεσαι εναντίον ακόμα και των συναδέλφων σου. Συγγνώμη. Πιστέψατε πως θα τελείωνε την Κυριακή αυτός ο φρικτός εφιάλτης. Συγγνώμη, αποτύχαμε. Συγγνώμη.

Ξεχωριστή συγγνώμη σε έναν μόνο άνθρωπο που ξεχώρισε – την Ελένη Τουλουπάκη. Αν για όλους ήταν δύσκολο, για εκείνη πρέπει να ήταν φρικτό. Την αντιμετώπισαν με τον σκαιότερο τρόπο, ένιωσε την αδικία και την σιωπή όλων στο πετσί της. Συγγνώμη, εσύ έκανες το καθήκον σου, εμείς πάλι όχι.

Συγγνώμη από τους δημοσιογράφους που στάθηκαν τίμιοι στο επάγγελμά τους. Λίγοι, απέναντι σε πολλούς συναδέλφους τους με πολύ δυνατότερες και πιο ισχυρές φωνές. Όχι αντικειμενικοί, αλλά αξιοπρεπείς, έχασαν δουλειές, έχασαν ευκαιρίες, έμειναν άνεργοι – αλλά δεν ξεπουλήθηκαν. Ελάχιστα τα μέσα που άντεχαν να τους προσλάβουν, κανένας έξω απο κριτική για να μείνει φίλος τους. Συγγνώμη. Εσείς κάνατε ο,τι μπορούσατε τόσα χρόνια να μάθουμε τις αλήθειες που δώσανε τόσες ανήκειες μάχες για να κρύψουν, απλώς για να τις αγνοήσουμε τα πέντε δευτερόλεπτα που χρειαζόταν να τις λάβουμε υπόψη. Συγγνώμη.

Συγγνώμη στους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις στα ΜΜΕ που αγνοήθηκαν από την λίστα Πέτσα – και τις επόμενες λίστες που την ακολούθησαν. Είναι μία ντροπή, και ένας άδικος και αθέμιτος ανταγωνισμός με τα άλλα μέσα. Συγγνώμη, μάλλον ενημερωθήκαμε τελικά μόνο από τους ξεφτιλισμένους χορτάτους συναδέλφους σας. Συγγνώμη ειδικά επίσης στον Κώστα Βαξεβάνη. Εχω αφιερώσει πολλά άρθρα εδώ στο blog υπερασπιζόμενος έναν δημοσιογράφο που όσα εκδικητικά έχει ζήσει από αυτήν την κυβέρνηση δεν χωράνε ούτε σε πέντε βιβλία. Βρέθηκε μόνος του, απέναντι στο σύστημα, στο ψέμα, στην οικονομική, ηθική και σωματική εξόντωσή του. Βρέθηκε μόνος του απέναντι σε όλους του συναδέλφους του που έβλεπαν σιωπηλοί την απόπειρα δολοφονίας του. Όλα όσα έκανε, όλα όσα έζησε, όλα όσα αποκάλυψε, τα σβήσαμε σε μια στιγμή την προηγούμενη Κυριακή. Συγγνώμη από τους φίλους του The Press Project, την ομάδα της Εφημερίδας των Συντακτών, των Reporters United, του Manifold, τα παιδιά του OmniaTV, του 2020mag, των We Are Solomon, των Forensic Architecture, τους δημοσιογράφους του Inside Story, την ομάδα του VouliWatch. Συγγνώμη. Κάνατε τόσο κόπο, τόσους εχθρούς, πολεμήσατε κόντρα στο κύμα, απλήρωτοι και εθελοντές – και δεν άλλαξε τίποτα στις πράξεις μας. Συγγνώμη, συγγνώμη. Αλήθεια συγγνώμη. Συγγνώμη από τους δημοσιογράφους και τους φωτορεπόρτερ που γνώρισαν την τρέλα της αστυνομίας. Άλλοι με ράμματα, άλλοι χωρίς την ακοή τους. Προσπάθησαν με κίνδυνο της ζωής τους να μεταφέρουν τα γεγονότα, δεν κατάφεραν όμως να μας πείσουν να τους ακούσουμε. Συγγνώμη.

Συγγνώμη από όσους ένιωσαν την βια της αστυνομίας. Εδώ το κεφάλαιο είναι τεράστιο, είστε τόσοι πολλοί, τόσοι πολλοί. Σας εξεφτέλισαν, σας χτύπησαν, σας αδίκησαν, σας βίασαν. Όλα ατιμώρητα, και τότε, και την Κυριακή που μας πέρασε. Είμαστε απαράδεκτοι, είμαστε αδικαιολόγητοι. Αδιαφορήσαμε, δεν υπάρχει καλύτερη περιγραφή από αυτό, αδιαφορήσαμε και ξαναπροσλάβαμε αυτούς που παρανόμησαν επάνω σας για να το ξανακάνουν.

Συγγνώμη ειδικά από την οικογένεια του Νίκου Σαμπάνη. Είδε το αυτοκίνητο που πέθανε ο γιός τους να διαλύεται ατιμώρητα για να μην μείνει ούτε ένα ίχνος στοιχείων για την δολοφονία του από τους δειλούς δράστες. Δεν αποδώσαμε δηκεοσοίνι ως οφείλαμε. Συγγνώμη ειδικά από το παιδί που πονούσε στην Νέα Σμύρνη. Ξεχάσαμε τον πόνο του. Συγγνώμη επίσης από τον αστυνομικό που έκανε το καθήκον του δίνοντας κατάθεση για τις υποκλοπές, και πληρώθηκε με μία δυσμενή μετάθεση γι’ αυτό. Συγγνώμη ειδικά από τον “Ινδιάνο”. Εκείνος βέβαια δεν είχε να ελπίζει πολλά, γιατί τον είχαμε ξεχάσει ήδη τους επτά μήνες της άδικης φυλάκισής του. Συγγνώμη ειδικά από τον Δημήτρη Ινδαρέ και την οικογένειά του. Θα μου μείνει πάντα η φωνή του, να στέκεται με θάρρος μόνος του να προστατεύει την οικογένειά του σε μία ταράτσα απέναντι στα πάνοπλα θηρία. Εμείς πάλι, δεν δείξαμε το ίδιο θάρρος όταν χρειάστηκε. Συγγνώμη ειδικά από τον πατέρα του Βασίλη Μάγγου. Δεν έχω τίποτα να πω εδώ, συγγνώμη, χίλιες φορές συγγνώμη. Στάθηκε αξιοπρεπής, εμείς πάλι όχι. Συγγνώμη. Συγγνώμη ειδικά και από τον Άρη Παπαζαχαρουδάκη. Πέρασε φριχτά βασανιστήρια στην ΓΑΔΑ και δεν θα ήταν εύκολο γι’ αυτόν να μας τα περιγράψει μόνο και μόνο για να καταλάβουμε το μέγεθος της φρίκης που ζουν όσοι είναι κρατούμενοι στα χέρια της εξουσία. Μάταια: εκλέξαμε πάλι τους ανθρώπους που ανέχτηκαν, αν όχι παρήγγειλαν αυτά τα αίσχη. Αυτούς που κρύφτηκαν πίσω από το δάχτυλό τους γιατί μπορούσαν. Συγγνώμη Άρη, πραγματικά συγγνώμη.

Συγγνώμη.

Χρωστάω κι άλλες συγγνώμες, πολλές. Είναι πιθανό να μου έρθουν στιγμές που έχω ξεχάσει, αδικίες που έχω παραλείψει – είναι τόσα πολλά, είναι τόσο δύσκολα.

Κάθε συγγνώμη μου και μία μαχαιριά.

Τις εννοώ όλες. Τις πιστεύω όλες, και λυπάμαι για κάθε έναν ξεχωριστά που η ψήφος μας τον απογοήτευσε. Λυπάμαι, γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι εκτέθηκαν, μας είπαν την ιστορία τους, έκαναν εχθρούς, τους λοιδώρησαν, τους κορόιδεψαν, τους επιτέθηκαν, τους μείωσαν, και αυτοί έμειναν όρθιοι, τίμιοι, αξιοπρεπεις, για να πουν την ιστορία τους, για να μοιραστούν την αδικία, για να πουν “θυμήσου με. Όταν έρθει η ώρα, θυμήσου την ιστορία μου, και κάνε το σωστό. Τιμώρησε αυτούς που με αδίκησαν.

Εκείνη την στιγμή, μην με ξεχάσεις. θυμήσου με”.

~

Είμαι θυμωμένος, είμαι τρομαγμένος, είμαι σοκαρισμένος από αυτό που έγινε την Κυριακή. Αλλά όλα αυτά είναι για μένα, είναι εγωιστικά. Υπήρξαν όμως άνθρωποι – όχι απλώς ιστορίες αλλά άνθρωποι – που για όσα γκρινιάζω εγώ γράφοντας ένα κείμενο, γι’ αυτούς ήταν όλη η ζωή τους. Που όταν πήγαινα για καφέ, έτρωγαν σιωπηλοί στην κουζίνα με την καρέκλα απέναντί τους πια άδεια. Που όταν έβλεπα μπάλα στην τηλεόραση θυμόντουσαν αναμνήσεις από το καμένο πια τους σπίτι, ή έτρεμαν μη χτυπήσει το τηλέφωνο από την τράπεζα. Που όταν πληρωνόμουν τον μισθό μου εκείνοι χρωστούσαν το νοίκι γιατί δεν έγραφαν “το σωστό άρθρο”. Που όταν ξάπλωνα να κοιμηθώ, αυτοί δεν μπορούσαν να κλείσουν μάτι από τους εφιάλτες που κληρονόμησαν σε ένα αστυνομικό τμήμα ή ένα νοσοκομείο πασχίζοντας για μία ανάσα.

Η μόνη τους ελπίδα ήταν η δικαίωση.

Η μόνη τους ελπίδα να μην νιώσουν μόνοι τους στην αδικία. Για μια στιγμή, εκείνη την στιγμή, όταν θα μας ρωτούσαν, όταν θα μας ρωτούσαν αν συμφωνούμε με όλα αυτά, θα παίρναμε το μέρος τους.

Πώς θα τους κοιτάξω; τι θα τους πω;

Η ψήφος μας, η ψήφος όλων των Ελλήνων, τους απογοήτευσε.

Κάναμε λάθος. Σας εγκαταλείψαμε. Σας απογοητεύσαμε. Συγγνώμη. Λυπάμαι, στ’ αλήθεια λυπάμαι πολύ.

Και δεν μπορώ καν να υποσχεθώ πως θα επανορθώσουμε.

Έχω την -καλή ή κακή- συνήθεια να … μπλέκω διάφορα θέματα μεταξύ τους. Βρίσκω ανάμεσα σε δύο συνήθως διαφορετικές ιστορίες μία κοινή μεταβλητή, που συχνά εξυπηρετεί μία λογική σκέψη που (για μένα) θα κατέληγε σε μία κοινή επίλυση ενός προβλήματος, ή έστω της απλής κατανόησής του.

Η σκέψη μου καρφώθηκε όταν ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στην ΔΕΘ (που έγινε μόνο γι’ αυτόν) την αγορά πολεμικού υλικού (αεροσκαφών, φρεγατών, κλπ) και την πρόσληψη 15.000 ΕΠΟΠ (Επαγγελματίες Οπλίτες).

Για τα αεροσκάφη, είχε ήδη γίνει μία συμφωνία με την Γαλλία – η οποία Γαλλία είχε στείλει συμβολικά φρεγάτα και ραφάλ όταν έκανε το Oruc Reis βόλτες ψαρεύοντας για κοιτάσματα (το οποίο, υποθέτω τυχαία, σταμάτησε τα επικίνδυνα σουλάτσα μία περίπου μέρα μετά την ανακοίνωση της αγοράς). Αν καταλαβαίνω καλά από τα ρεπορτάζ, αντίστοιχο ενδιαφέρον για τις φρεγάτες υπάρχει και από την γερμανική πλευρά (οπότε δεν θα ξαφνιαστώ αν ξαναβγεί βόλτα μέχρι να κλείσει και αυτό το ντηλ).

Γερμανοί και Γάλλοι θα μας εξοπλίσουν λοιπόν (με έναν τεράστιο λογαριασμό) για να μπορούμε να πολεμάμε τους Τούρκους καλύτερα. Πολύ ενδιαφέρον – αν σκεφτεί κανείς ότι η οικονομία μας δεν είναι αρκετά δυνατή για έναν τεράστιο εχθρό όπως είναι η πανδημία του κορονοϊού, για να την πολεμήσουμε με νοσοκομεία, γιατρούς, τεστ και ελέγχους, και οικονομική βοήθεια σε όσους επηρεάζονται από αυτήν.

Ακόμα πιο ενδιαφέρον όμως γίνεται αν σκεφτεί κανείς ότι τα σύνορά μας, είναι, υποτίθεται, σύνορα της Ευρώπης. 

Προφανώς, οταν ένα τουρκικό αεροσκάφος, ή μία τουρκική φρεγάτα, ή ένα τουρκικό ερευνητικό σκάφος μπει στα ευρωπαϊκά σύνορά μας, όπως και όποια και αν έχουμε προσδιορίσει και συμφωνήσει (ευρωπαϊκά) ότι είναι αυτά, θα είμαστε εμείς οι πρώτοι που θα τα προστατέψουμε. Αν δεν μπορούμε όμως, καθότι …ευρωπαϊκά, και εμείς μπατήριδες υποτίθεται ότι δεν είναι μόνο δική μας δουλειά να αναλάβουμε το συνολικό κόστος για να το κάνουμε. Και αν τελικά το αναλάβουμε όντως, ε, είναι λίγο υποκριτικό να το …αγοράζουμε από αυτούς που υποτίθεται ότι προστατεύουμε τελικά, δεν είναι;

Το ίδιο γίνεται και με τους μετανάστες και πρόσφυγες. Προσωπικά, δεν το έχω κρύψει άλλωστε ποτέ, η θέση μου είναι «ταχύτατες και δίκαιες διαδικασίες αποδοσης ασύλου, ευρωπαϊκό διαβατήριο, και όπου θέλει ο καθείς ας μετεγκατασταθεί – ακόμα και αν είναι και εδώ». Μία θέση που ξεκίνησε όντως ως ιδέα από την κυβέρνηση Σύριζα, για να αντιμετωπίσει τα κλειστά σύνορα των γειτόνων μας (στα οποία οι άνθρωποι αυτοί θα διέσχιζαν, απλώς, για να καταλήξουν στις πιο πλούσιες χώρες του ευρωπαϊκού βορρά) και τις απειλές πως, αν συνεχίσουμε αυτές τις σκέψεις θα καταλήγαμε να χάσουμε την δική μας πιστοποίηση για τα ελεύθερα ελληνικά/ευρωπαικά διαβατήριά μας σύμφωνα με την συνθήκη Σέγκεν.

Ωραία η ευρώπη δηλαδή, αλλά μέχρι να χρειαστεί να μοιραστεί το προσφυγικό «πρόβλημα» – μετά γίνεται «καλή τύχη με το πρόβλημά σας σας εύχομαι». 

Αυτό το αλισβερίσι ολοκληρώθηκε με γενναία -υποτίθεται- κεφάλαια που κατέληξαν σε άθλιες και απαράδεκτες συνθήκες εξαθλίωσης για τους ανθρώπους που αναζήτησαν μία καλύτερη μοίρα στην ..ενωμένη Ευρώπη κλειδώνοντάς του σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μία λύση ΑΠΟΛΥΤΩΣ (παρά τις υποτιθέμενες καταδίκες) γνωστή, κατανοητή και αποδεκτή από την ευρώπη, που μοιάζει να λέει «δεν θέλω να ξέρω πως θα το κάνετε, αρκεί να μη προχωρήσουν από εσάς».

Ωραία η ενωμένη Ευρώπη λοιπόν, μόνο που για να είμαστε ασφαλείς αγοράζουμε υλικά για να την προστατέψουμε και πληρωνόμαστε με το κεφάλι φυλακισμένους αθώους για να μην την …αλλοιώσουμε.

Και βέβαια, με όλα αυτά, διαλύουμε τόσο βαθιά την ήδη διαλυμένη οικονομία μας, που, δεν θα ξαφνιαστώ αν οι 15.000 ΕΠΟΠ που ανακοινώθηκαν γίνουν αύριο και ευρωπαϊκός μισθοφορικός στρατός οικονομικά εξαθλιωμένων ελλήνων για να πολεμήσουμε ξένους πολέμους – όπου σε κάθε περίπτωση η …ενωμένη μας ευρώπη κρίνει σκόπιμο ότι έχουν προβλήματα τα …κοινά μας ευρωπαϊκά συμφέροντα…

Μετά από αρκετές ημέρες απουσίας (πάνε και τα …μεζεδάκια που ήλπιζα να συνεχίζω) και εν μέσω εσωτερικής διαπραγμάτευσης για την συμφωνία των Πρεσπών και την ψήφο εμπιστοσύνης, κάτι που έχει φύγει πλέον από την επικαιρότητα συνεχίζει να με απασχολεί:

Σε ένα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης – κράτησης, ένας άνθρωπος από το Καμερούν, έχασε την ζωή του. Χιλιάδες άλλοι περονιάζονται από το κρύο, καθώς δεν υπάρχει θέρμανση ειδικά στις σκηνές, και άλλη μία φωτιά ξέσπασε, σαν αυτήν υποθέτω που στοίχισε την ζωή σε μία γιαγιά και το 6χρονο εγγόνι της Κουρδικής καταγωγής το 2016 καθώς προσπαθούσαν να ζεσταθούν με μία σόμπα.

Από αναθυμιάσεις από μαγκάλι πέθανε ένας άνθρωπος, πακιστανικής καταγωγής, δύο άλλοι κινδυνεύουν – φτωχοί άνθρωποι και αμάθητοι κι αυτοί στην χρήση του όπως και η μητέρα με το παιδί της που πέθαναν το 2012.

Ένας κρατούμενος πέθανε τα Χριστούγεννα (στο πειθαρχείο, και αναφέρεται ότι παρακολουθούσε πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ), ένας ακόμη εχθές δολοφονήθηκε με μαχαίρι στον Κορυδαλλό – ήταν κατηγορούμενος για πολύ σημαντικές δίκες, και ένας ακόμη βρέθηκε κρεμασμένος στο κελί του στα κρατητήρια του Αγίου Νικολάου Κρήτης, μόλις σήμερα.

Για όλους αυτούς, φέρουμε ευθύνη. Ως χώρα, ως πολίτες, ως κυβέρνηση. Η πρώτη και αρχική μας, είναι η αντίδρασή μας για τέτοια φαινόμενα, ώστε να μην ξανασυμβούν.

~

Για κανέναν εξ αυτών, δεν υπήρξε αξιοπρεπής αντίδραση: Ουδείς ένιωσε την ανάγκη να απολογηθεί για το γιατί άνθρωποι στερούνται θέρμανσης λόγω φτώχειας και χάνουν την ζωή τους, γιατί χιλιάδες στερούνται αξιοπρεπούς διαβίωσης στις σκηνές, γιατί κάποιοι πεθαίνουν στην βάρδια των αστυνομικών τμημάτων.

– Για τους νεκρούς των μαγκαλιών, υπάρχει μία κατάφωρη αδικία: Σε τίποτα, σε τίποτα απολύτως δεν διαφέρει ο θάνατος των πακιστανών (υπήρχε και άλλος ένας στην Καρδίτσα, πχ, το 2017), σε τίποτα απολύτως, με τον θάνατο της 13χρονης Σάρας με την μητέρα της. Φτωχοί άνθρωποι, που αναγκάστηκαν να ζεσταθούν με ο,τι είχαν, ακόμα και αν αυτό ήταν επικίνδυνο και θα τους στερούσε και την ίδια την ζωή – όπως και έγινε.

Τότε, έγινε χαμός. Τώρα;

– Για τους νεκρούς μετανάστες μέχρι το 2015, γινόταν χαμός. Τώρα, ένας (ακόμη) άνθρωπος πεθαίνει, χιλιάδες παγώνουν, οι συνθήκες είναι απαράδεκτες, οι καταγγελίες τρομαχτικές που μιλούν μέχρι και για βιασμούς ΑΝΗΛΙΚΩΝ, και το θέμα είναι ως μη-υπάρχον.

Τότε έγινε χαμός. Τώρα;

– Για τους νεκρούς στις φυλακές, έγιναν τόσα, ειπώθηκαν άλλα τόσα. Η αντίδραση έφερε ΤΟΤΕ, ακόμα και επι ΝΔ, καλύτερες συνθήκες, κρεβάτια για όλους, απεντομώσεις. Αντίδραση από ανθρώπους που δεν ψήφιζαν ΝΔ, σε μία κυβέρνηση ΝΔ. Τώρα, άνθρωποι πεθαίνουν από μόλυνση δοντιών, βρίσκονται κρεμασμένοι, άλλοι βασανισμένοι, άλλοι δολοφονούνται ενώ τους περιμένουν σημαντικές δίκες – και υπάρχει απόλυτη σιωπή για τις συνθήκες και τις ευθύνες.

Τότε, έγινε χαμός. Τώρα;

…τώρα;

Αυτή η σιωπή, βαρύνει πρώτα εμάς. Αρνούμαι εκ πεποιθήσεως το «δεν δικαιούστε να ομιλείτε» – γιατί όλοι δικαιούνται να ομιλούν, όταν αυτό που δείχνουν είναι σωστό. Κάθε κατηγορία από όπου και αν έρχεται, αριστερά, κέντρο, ή δεξιά, αν αναφέρεται στον Κορυδαλλό και τα κρατητήρια, αν αναφέρεται στην κόλαση της Μόριας (και στην Σάμο ισχύουν μαθαίνω ίδια και χειρότερα), αν αναφέρεται σε ανθρώπους που χάνουν την ζωή τους το 2019 γιατί πασχίζουν να ζεσταθούν – κάθε καταγγελία αξίζει να ειπωθεί, και αξίζει να προσεχθεί.

Είτε λέγεται μέχρι το 2015, είτε μετά.

Γιατί κάθε νεκρός, λέει – παραδόξως – και μία ιστορία.

Για όσους μιλήσανε, και, κυρίως, για όσους επέλεξαν να μείνουν σιωπηλοί. Για όσους μπορούσαν ΤΩΡΑ να αλλάξουν τα πράγματα, αλλά είναι «οι δικοί μας» επάνω, και δεν τόλμησαν. Για όσους μπορούσαν ΤΩΡΑ να πιέσουν καταστάσεις, και κυβερνήσεις – τις δικές τους κυβερνήσεις, αλλά «μην έρθει ο Κούλης γιατί είναι χειρότερος».

Θα σας ακούσω, και θα ενώσω τις φωνές σας, για κάθε αδικία ακόμα και μετά την όποια αλλαγή κυβέρνησης. Θα δικαιούστε να ομιλείτε όπως και πριν, έτσι και μετά – δεν θα χάσετε το δικαίωμα της καταγγελίας σας στα μάτια μου. Αλλά νιώθω, και να το ξέρετε καλά, πολύ μόνος σε όσα λέω.

Γιατί η άκρα του τάφου σιωπή, δεν μιλάει για τον τάφο των νεκρών. Για την σιωπή των ζωντανών μιλάει.

Συνηθίζεται, στην αλλαγή του χρόνου να κάνουμε απολογισμούς και ευχές. Ευχές και όνειρα για το νέο έτος, με την ελπίδα πως, αυτήν την φορά, θα μπούμε επιτέλους στον κόπο να τα πραγματοποιήσουμε.

Τα όνειρα όμως, δεν θα γίνουν μόνα τους. Το χρήμα δεν θα πέσει από τον ουρανό, η υγεία δεν είναι βέβαιη αν δεν κάνουμε και εμείς αυτό που πρέπει με την σειρά μας, η φιλία και η αγάπη μεταξύ των ανθρώπων είναι αποτέλεσμα αγώνα και αμοιβαίων υποχωρήσεων, όχι απλώς τύχης.

Το 2018, μου έδειξε πόσο γυμνοί είμαστε. Πέρσι σαν τέτοιον καιρό ονειρευτήκαμε ειρήνη, αλλά ο δολοφονηθείς Κατσίφας ηρωποιήθηκε από τα πιο επίσημα δυνατόν χείλη ως σπόρος για άλλους Κατσίφες αργότερα,

Ονειρευτήκαμε ανθρωπιά, αλλά για την Ελένη Τοπαλούδη φυλάξαμε τις χειρότερες κατάρες και κριτικές,

Ονειρευτήκαμε δικαιοσύνη, αλλά αν δεν υπήρχε μία τυχαία κάμερα, ο Κωστόπουλος θα ήταν από τις αστυνομικές πηγές «ναρκομανής κλέφτης που έπεσε επάνω του μία τζαμαρία» και από την κοινωνία μας παρέμεινε «ένας αρρωστημένος πούστης λιγότερος»,

Ονειρευτήκαμε ασφάλεια αλλά μετά τους 100 πλέον νεκρούς από την πυρκαγιά στο Μάτι, οι προσδοκίες για μία ασφαλή ρυμοτομία έγιναν η πολυφορεμένη τόσα χρόνια πολιτική με νομιμοποιήση των υπαρχόντων αυθαιρέτων,

Ονειρευτήκαμε καλύτερη οικονομία, και βρεθήκαμε αυτούς που βρίζαμε λίγα χρόνια πριν να τους θεωρούμε τώρα «σοβαρούς επενδυτές», να ξεχνάμε τα Mall και να κάνουμε τις βόμβες «εξαγώγιμη πολεμική βιομηχανία»,

Ονειρευτήκαμε το τέλος του ρατσισμού, αλλά ο Πετρίτ Ζίφλε δολοφονήθηκε και ο Εμντί Ιμάμ Ουντίλ γλύτωσε το σπασμένο κεφάλι προτάσσοντας το χέρι του για να επιβιώσει του τυφλού μίσους,

Ονειρευτήκαμε μία φιλόξενη, ανθρώπινη γη αλλά δεκάδες πνίγηκαν πάλι στα υδάτινα σύνορά μας, και όσοι γλύτωσαν βιάζονται και κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας ψυχολογικά και σωματικά τραυματισμένοι στα φιλόξενα και γεμάτα σκουπίδια και υπερπληθυσμό στρατόπεδα συγκέντρωσής μας,

Ονειρευτήκαμε μία αξιόπιστη δημοσιογραφία αλλά τα μέσα διανύουν τις χειρότερες στιγμές τους, συγκεντρώνονται σε ελάχιστους ισχυρούς ομίλους, επιβιώνουν με σκοτεινά έσοδα και εξυπηρετούν πρωτίστως όποιον πληρώνει αγνοώντας κάθε είδηση που «δεν αρέσει» στους χρηματοδότες τους,

Ονειρευτήκαμε κράτος δικαίου, και ακόμα και τώρα άνθρωποι αυτοκτονούν και δολοφονούνται στα Κολαστήρια – φυλακές μας χωρίς ουδείς να αναλαμβάνει την ευθύνη τους,

Ονειρευτήκαμε ευημερία και κάποιοι συνάνθρωποί μας ακόμα και απόψε είναι τυχεροί αν ζεσταίνονται με σόμπες – καθώς οι περισσότεροι δεν αντέχουν να αγοράσουν τα υπερφορολογημένα καύσιμα θέρμανσης για να την βγάλουν και αυτόν τον κρύο χειμώνα.

~

Τα όνειρά μας παρέμειναν ευχές. Δεν είναι περίεργο, κάθε άλλο – όταν αναλωνόμαστε σε εσωτερικές κόντρες όπου ο ένας βρίζει τον άλλον είναι δύσκολο να δώσουμε το χέρι ο ένας στον άλλον για να βοηθήσουμε μαζί, όλοι μαζί, τα (κοινά) όνειρά μας να γίνουν κάποια στιγμή πραγματικότητα:

Ποδοσφαιροποιούμε την πολιτική, ανάγουμε τους αρχηγούς σε ηγέτες, τους ηγέτες σε βασιλιάδες, σε σύμβολα που δεν αντέχουμε να τα αγγίξει κανείς, παίρνουμε κάθε μομφή προσωπικά και μαχόμαστε αναλόγως, για κάθε κριτική υπάρχει και ένα βολικό «ναι, αλλά ο δικός σου», και αρκούμαστε ικανοποιημένοι σε μικρές ανούσιες νίκες, όταν ο κάθε Εμντί Ιμάμ Ουντίλ πασχίζει να επιβιώσει σε ένα πάρκινγκ απέναντι σε έναν δολοφόνο με ένα λοστάρι που του σημαδεύει το κεφάλι, ο κάθε ανώνυμος φυλακισμένος στα κολαστήρια αναρωτιέται αν θα καταφέρει να εκτίσει την ποινή του, η κάθε Ελένη να μην θεωρείται δεδομένη από κανέναν, ο κάθε πρόσφυγας ή μετανάστης βαστάει άλλη μία μέρα με το παιδί του με την ελπίδα να γλυτώσει από το κρύο της σκηνής, να προλάβει να του μείνει φαγητό να φάει ή να μην τον βιάσουν αύριο.

Μπορούμε έτσι να ονειρευόμαστε όσο θέλουμε, αλλά το 2019 δεν θα μας φέρει τίποτα καλύτερο.

Ο μόνος τρόπος που μπορώ να σκεφτώ εγώ, είναι να διαμαρτυρηθούμε όλοι μαζί σε όσα συμφωνούμε: Όσοι συμφωνούμε ότι η ασφάλεια των φυλακισμένων μας είναι ευθύνη πρωτίστως της κοινωνίας μας, να απαιτήσουμε να τιμωρείται όποιος και να είναι υπεύθυνος όταν διακινδυνεύεται. Όσοι συμφωνούμε ότι τα ρατσιστικά εγκλήματα δεν έχουν στόχο τον άνθρωπο αλλά την φυλή, να τα καταδικάσουμε χωρίς «ναι, μεν αλλά». Όσοι συμφωνούμε ότι το θύμα δεν προκαλεί και δικαιολογεί τον θύτη, να το ξεκαθαρίσουμε ανεξαρτήτως του ποιος είναι ο δράστης. Όσοι συμφωνούμε ότι η δικαιοσύνη οφείλει πρωτίστως να προστατέψει, να απαιτήσουμε να τιμωρηθεί παραδειγματικά κάθε ένας που παραβαίνει αυτήν την βασική αρχή. Όσοι συμφωνούμε ότι κανείς δεν πρέπει να κρυώνει τον χειμώνα, ότι όλοι πρέπει να έχουν στέγη, φαγητό, και υγεία, να το απαιτήσουμε όποιος και να είναι στην εξουσία.

Όσο τρωγόμαστε μεταξύ μας, όσο μαχόμαστε ο ένας τον άλλον με όπλο τις διαφορές μας και όχι τα κοινά μας ιδανικά, η εκάστοτε εξουσία μένει εκτός κριτικής, και ο κόσμος μας δεν έχει κανέναν-απολύτως-λόγο να παλέψει για να γίνει καλύτερος.

Μπορώ να ευχηθώ σε όλους μας ένα καλύτερο 2019 από το 2018 που πέρασε. Αλλά δεν θα έχει κανένα νόημα η ευχή μου, αν δεν κάνουμε -επιτέλους- κάτι όλοι μαζί γι’ αυτό.

Αντιγράφω από το site της ΜΚΟ Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Οι επισημάνσεις όπως πάντα, δικές μου. Σκέψεις στο τέλος.

Θα θέλαμε να εκφράσουμε την έντονη ανησυχία μας για το γεγονός ότι περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης και βίας που λαμβάνουν χώρα στη Μόρια της Λέσβου παραβλέπονται και χαρακτηρίζονται ως αναληθή από την ίδια τη διοίκηση του Κέντρου της Μόριας, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις τόσο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα όσο και άλλων φορέων.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, ως ανεξάρτητη και αμερόληπτη ιατρική και ανθρωπιστική οργάνωση, δεν λαμβάνουμε καμία χρηματοδότηση από το ελληνικό κράτος και την ΕΕ. Αξίζει να επισημανθεί ότι στις περιπτώσεις που προχωράμε σε επίσημες καταγγελίες των βλαβερών συνεπειών των πολιτικών που επηρεάζουν άμεσα την υγεία και την αξιοπρέπεια των ασθενών μας, βασιζόμαστε αποκλειστικά σε συγκεκριμένα ιατρικά στοιχεία, που προέρχονται από τη δράση μας.

Από τον Ιανουάριο μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2018, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουμε περιθάλψει στην κλινική μας, που βρίσκεται έξω από τον καταυλισμό της Μόριας, συνολικά 23 ασθενείς που ανέφεραν ότι υπέστησαν σεξουαλική κακοποίηση, συμπεριλαμβανομένου και βιασμού, μέσα ή γύρω από τον καταυλισμό. Από τους ασθενείς αυτούς, 14 ήταν ενήλικες και 9 ανήλικοι, εκ των οποίων κάποιοι ηλικίας μόλις 5 ετών.

Σε κάθε ένα από τα περιστατικά αυτά, ακολουθήσαμε το ιατρικό πρωτόκολλο, το οποίο περιλαμβάνει επείγουσα φροντίδα εάν απαιτείται, επείγουσα αντισύλληψη, πρόληψη της μετάδοσης του HIV και σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, εμβολιασμό και εργαστηριακές εξετάσεις. Σε όλες τις περιπτώσεις παρείχαμε, επίσης, ψυχολογική υποστήριξη.

Στη Λέσβο, συνεργαζόμαστε παράλληλα με το τοπικό νοσοκομείο, με σκοπό την πρόληψη ή την ελαχιστοποίηση των ιατρικών επιπλοκών της σεξουαλικής βίας. Για όλα τα περιστατικά παιδικής κακοποίησης που είδαν οι ομάδες μας, έχει ενημερωθεί η αστυνομία. Η ευθύνη διενέργειας ιατροδικαστικής εξέτασης και διερεύνησης των αναφορών σεξουαλικής βίας, καθώς και η προστασία των θυμάτων ανήκει στις αρμόδιες διωκτικές αρχές και συγκεκριμένα στην αστυνομία και τον εισαγγελέα.

Οι ομάδες μας βλέπουν σχεδόν σε καθημερινή βάση περιστατικά σεξουαλικής βίας και επιθέσεων, απόπειρες αυτοκτονίας, αυτοτραυματισμούς και σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία παιδιών, εφήβων και ενηλίκων. Και αυτό είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν

~

Ένα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα μιλούν με στοιχεία. Δεν το είδαν αναρτημένο στο facebook, δεν το άκουσαν από κάποιον φίλο φίλου, το έζησαν, περιέθαλψαν ασθενείς ακόμα ΚΑΙ ΠΕΝΤΑΧΡΟΝΑ ΠΑΙΔΙΑ θύματα σεξουαλικής βίας. ΠΕΝΤΑΧΡΟΝΑ ΠΑΙΔΙΑ.

Δύο, για όλα τα περιστατικά έχει ενημερωθεί η αστυνομία. Έχει ενημερωθεί η αστυνομία. Έχει – ενημερωθεί – η – αστυνομία. Κανείς δεν μπορεί να κάνει ότι δεν ξέρει, μετά από αυτό. ΚΑΝΕΙΣ.

Τρία. Δεν το λένε μόνο οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Η ανακοίνωση λέει ότι έχουν ενημερωθεί και από άλλες ΜΚΟ που συνεργάζονται εκεί. Δεν είναι τσακωμένοι κάποιοι με κάποιους δηλαδή, υπάρχει ευρύτερη οπτική, και όλοι συμφωνούν ότι συμβαίνουν τέτοια πράγματα – και όχι μόνο, όπως διαβάσαμε εχθές από το ThePressProject – στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Μόριας.

Τέσσερα. Η διοίκηση μιλάει για αναληθείς καταγγελίες. Δηλαδή ξέρει, έχει ενημερωθεί, έχει πάρει θέση, και αποφάνθηκε ότι οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ψεύδονται.

Τέσσερα – ένα. Πως το ξέρει; Οι γιατροί μιλούν με στοιχεία. 23 ασθενείς (μόνο εκείνοι, χώρια οι όποιοι άλλοι), 9 παιδιά. ΠΑΙΔΙΑ. Συγκεκριμένα, με νούμερα, με στοιχεία. Η διοίκηση πως τα αντικρούει; Με τι στοιχεία;

Τέσσερα – δύο. Ποιος τα αντικρούει; Η διοίκηση; Έγινε ΕΔΕ; Ψάχνει μόνη της τα δικά της και λέει «δεν έγιναν, παραπλανάτε τον κόσμο;» Την έχει ελέγξει κανείς;

Πέντε: Είναι δουλειά της αστυνομίας – λέει η ανακοίνωση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα – να φτάσει η υπόθεση στον εισαγγελέα. Όταν κάποιος καταγγέλλει, με στοιχεία, ότι κακοποιήθηκαν σεξουαλικά 23 άτομα και 9 παιδιά, ΠΡΟΦΑΝΩΣ θα έπρεπε να πάει στον εισαγγελέα. Πήγε; Αν ναι, τι δουλειά έχει στο συρτάρι του; Αν όχι, γιατί; Δεν έπρεπε να ελεγχθεί και αυτή η απραξία;

Έξι: Για άλλη μία φορά, η κυβέρνηση αδιαφορεί. Πεντάχρονα καταγγέλλεται ότι βιάστηκαν, και δεν κάνει την παραμικρή ενέργεια: έρευνα, αναζήτηση στοιχείων, επίρριψη ευθυνών. ΤΙΠΟΤΑ. ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ. Κρύβεται πίσω από την διοίκηση του στρατοπέδου συγκέντρωσης. Όχι μόνο τώρα, ΕΠΙ ΧΡΌΝΙΑ αδιαφορεί για κάθε καταγγελία. Αυτό όμως, δεν μπορεί να μην αφορά την εισαγγελική έρευνα. Και οι ποινές, δεν μπορεί να μην αφορούν πολιτικούς προϊσταμένους των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Είτε έπαιρναν εντολές για να δρουν έτσι οι διοικήσεις, είτε τους άφηναν στην ησυχία τους να επιτρέπουν βιασμούς πεντάχρονων παιδιών.

Επτά: Αναρωτιέμαι γιατί τόση ησυχία. Οι Γιατροί είναι προφανές ότι δίνουν μάχη μόνοι τους, απέναντι στην απίστευτη σιωπή όλων. Όσο και αν αντιδράσουμε οι υπόλοιποι, οι πράξεις μας δεν θα μετρήσουν καθόλου – αυτό που χρειάζεται είναι να αντιδράσουν όσοι στηρίζουν με οποιονδήποτε τρόπο αυτήν την κυβέρνηση. Μόνο έτσι μπορεί να αλλάξει κάτι.

Πως αντέχετε και κάνετε τα στραβά μάτια μωρέ;

Να μην αφήσουμε να ξεχαστούν για πάντα μέσα στα σκουπίδια και τη φρίκη τιτλοφορείται το άρθρο της Τζένης Τσιροπούλου για λογαριασμό του ThePressProject.

παραθέτω αποσπάσματα (όλο το άρθρο στο ThePressProject) – οι όποιες επισημάνσεις δικές μου:

Τραγικές και απάνθρωπες συνθήκες μονάχα επιβίωσης στη Μόρια, μέσα κι έξω από το επίσημο στρατόπεδο. Κάθε φορά που έρχομαι λέω δεν πάει χειρότερα και την επόμενη φορά είναι όλο και χειρότερα. Και ήμουν στη Μόρια από το καλοκαίρι του 2015. Μέσα λοιπόν στο επίσημο καμπ της ΕΕ, το οποίο έχει χωρητικότητα 3.000 ατόμων αλλά ζουν γύρω στα 7.500 άτομα -με το ένα τρίτο να είναι παιδιά- δύο και τρεις οικογένειες στοιβάζονται μαζί μέσα σε ένα κοντέινερ. Ο ιδιωτικός χώρος της καθεμιάς οριοθετείται με μία κουβέρτα-παραβάν. Οι άνθρωποι υποχρεώνονται κάθε μέρα να στέκονται δύο με τρεις ώρες στην ουρά για να πάρουν πρωινό, το οποίο ίσα-ίσα προλαβαίνεις να το φας και πας να ξαναστηθείς στην ουρά για το μεσημεριανό και μόλις φας την τελευταία μπουκιά πας να ξαναστηθείς στην ουρά για άλλες δυο-τρεις ώρες για να περιμένεις το βραδινό. Η αναμονή γίνεται σε έναν χώρο που μοιάζει με κλουβί και το φαγητό τις περισσότερες φορές είναι χάλια, μου λένε όλοι ανεξαιρέτως οι πρόσφυγες με τους οποίους συνομιλώ. Εφόσον το καμπ έχει γίνει άβατο για τους δημοσιογράφους και τους φωτορεπόρτερ, ανεβαίνω στον λόφο δίπλα στη Μόρια και βλέπω με τα ίδια μου τα μάτια την ατέλειωτη ανθρώπινη ουρά. […]

[…] «Οι ουρές χωρίζονται σε τρεις: μία για οικογένειες, μία για single men και μία για γυναίκες. Πάντα γίνονται τσακωμοί.»

Εν τω μεταξύ, οι πρόσφυγες καταγγέλλουν ότι συχνά μένουν νηστικοί γιατί οι μερίδες τελειώνουν χωρίς να έχουν παραλάβει όλοι τη σακούλα με τα πλαστικά τάπερ.

Μια κοπέλα από το Αφγανιστάν μού δείχνει ένα βίντεο στο κινητό της:

Μια γιαγιά βαστιέται σε μια μαγκούρα. Το φαγητό έχει τελειώσει και η ίδια δεν έχει προλάβει να πάρει. Ένας Έλληνας αστυνομικός τής φωνάζει «Σκατόγρια! Σκατόγρια! Άι στο διάολο! Θα στο βάλω στον κώλο [το μπαστούνι].» Ο αστυνομικός τής τραβάει το μπαστούνι από το χέρι και της το πετάει μακριά. Το βίντεο αναμένεται να προβληθεί μέσα στις επόμενες βδομάδες σε τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ της ιταλικής τηλεόρασης για τη Μόρια.

Ένας πατέρας από το Αφγανιστάν με τρία μικρά παιδάκια, δεν ξέρει κάθε φορά τι να κάνει: να στηθεί στην ουρά αφήνοντας τρία πιτσιρίκια ολομόναχα ή να μείνει μαζί τους αλλά να μείνουν όλοι νηστικοί; Όσο μας μιλάει για τη ζωή του εδώ, αρχίζει να κλαίει. […]

[…] Τρία χρόνια και ένα μεγάλο εννιαψήφιο χρηματικό ποσό μετά – 800 εκατομμύρια και έπονται άλλα τόσα, ποσό που καθιστά την Ελλάδα την πιο κοστοβόρα ανθρωπιστική ανταπόκριση στην ιστορία – και δεν έχουν λυθεί ούτε τα πιο στοιχειώδη: τροφή και στέγαση. […]

[…] Ουρές δεκάδων ανθρώπων για την τουαλέτα, ενώ μικροί και μεγάλοι κάνουν μπάνιο με κρύο νερό αφού δεν έχει ποτέ ζεστό κι ας κρυώνει ο καιρός, όπως μου λένε οι άνθρωποι που ζουν σε λίμπο μέσα στο ΚΥΤ της Μόριας. Ποιος από μας αλήθεια αντέχει να κάνει μπάνιο με κρύο νερό χειμωνιάτικα και μετά να τουρτουρίζει σε σκηνές καλοκαιρινού camping; […]

[…] Το αίτημά μας με το ιταλικό κανάλι (με το οποίο συνεργάζομαι για μερικές μέρες) για να μπούμε μέσα στο hotspot, το επίσημο καμπ δηλαδή, απορρίφθηκε από το υπουργείο. Ταυτόχρονα, η αστυνομία απαγορεύει στους πρόσφυγες να τραβάνε βίντεο με τα κινητά τους τηλέφωνα. Ένας πρόσφυγας μάς λέει ότι ένας Άραβας τραβούσε βίντεο και μόλις τον είδε ένας αστυνομικός, του πήρε το κινητό, το έσπασε με τη μπότα του και του είπε: «Να, ορίστε, δικό σου τώρα».

Μας λένε για βιασμούς, ναρκωτικά και πορνεία μέσα στο καμπ. Όλοι θέλουν να μας μιλήσουν για αυτό που υποφέρουν. “Πρόμπλεμ πρόμπλεμ” προφέρουν ασταμάτητα. Όταν τους ρωτάω πόσο καιρό είναι εδώ, η απάντησή τους έρχεται με ακρίβεια πόνου: δεν λένε απλώς δυο μήνες ή δυο χρόνια. Μου λένε ακριβώς πόσους μήνες, μέρες και ώρες ζουν στη Μόρια. Μωρά γεννιούνται στον καταυλισμό και αναρωτιέμαι πώς θα μεγαλώσουν και γιατί τους τσακίζουμε τις ψυχές, τι ανθρώπους φτιάχνουμε και τι άνθρωποι είμαστε;

Χτες γνωρίσαμε έναν έφηβο από τη Συρία. Μια φυσιογνωμία τόσο ευγενική και θλιμμένη μαζί, ένα αγόρι 16 χρονών με αξιοπρέπεια καθηλωτική. Ζει εδώ και ένα χρόνο μέσα στο καμπ της Μόριας. Το αριστερό του χέρι και μπράτσο ήταν γεμάτο μαχαιριές. Είναι το χέρι του που βλέπεις στην κεντρική εικόνα αυτού του κειμένου.

-Πώς τραυματίστηκες;

-Εγώ το έκανα μόνος μου. Γιατί 24 ώρες το 24ωρο δεν έχω τίποτα άλλο να κάνω παρά να σκέφτομαι και να σκέφτομαι και δεν ξέρω πώς να αντιδράσω για τη ζωή μου που θέλω τόσο πολύ να τη ζήσω. Το θέλω πολύ. Εδώ ζούμε σε μια μεγάλη φυλακή. Κάθε βράδυ βλέπω ότι τον ίδιο εφιάλτη: είμαι στη Συρία και κάποιος μου φωνάζει και με κυνηγάει. Ευτυχία για μένα είναι να γλιτώσω από τη Μόρια και να πάρω τηλέφωνο τη μαμά μου και να της πω ότι είμαι καλά.

Τις επόμενες μέρες παρατηρώ κι άλλους άντρες με τις ίδιες μαχαιριές στο ένα τους χέρι.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προειδοποιούν ότι αυξάνονται οι απόπειρες αυτοκτονίας και οι αυτοτραυματισμοί ανήλικων προσφύγων.

Ακόμα και οι εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές ΜΚΟ ζητάνε να μεταφερθούν αλλού γιατί νιώθουν ότι και η δική τους ψυχική υγεία καταρρέει.

Οι άνθρωποι που εργάζονται στο πεδίο μιλούν για κακοδιαχείριση στο προσφυγικό ενώ πιστεύουν ότι η απαράδεκτη αυτή κατάσταση διαιωνίζεται εσκεμμένα ώστε να σταλεί το μήνυμα και να αποτραπούν νέες αφίξεις. Αυτό ακριβώς, όπως διέρρευσε, προτάθηκε πολύ πρόσφατα σε κλειστή συνάντηση Ελλήνων και Ευρωπαίων αξιωματούχων καθώς και εργαζομένων στην ανθρωπιστική βοήθεια: Χειροτερέψτε τα για να μην έρθουν κι άλλοι.

Όμως βάρκες φτάνουν σχεδόν καθημερινά, οι άνθρωποι έρχονται και υπάρχουν πάντα κι αυτοί που είναι ήδη εδώ. Δεν τα καταφέρνουν όλοι όμως. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές διαβάζω για τη βάρκα που αναποδογύρισε έξω από τη Σμύρνη. Η ελπίδα τους ήταν να φτάσουν στη Λέσβο. Αντ’ αυτού, στη λίστα του θανάτου προσθέσαμε ακόμα 9 νεκρούς ενώ 25 είναι αγνοούμενοι.[…]

Η φρίκη δεν έχει σταματημό, το άρθρο συμπληρώνεται με φωτογραφίες και video από την δημοσιογράφο, και επιπλέον συνεντεύξεις. Ξανά, το link εδώ.

Όπως έχω ξαναγράψει στο blog, το ζητούμενο δεν είναι μόνο η απουσία της κυβέρνησης, ούτε η ασφαλώς με διάθεση συγκάλυψης απόφαση για την απαγόρευση της δημοσιογραφίας να κάνει την δουλειά της – μα πρωτίστως η απουσία της δικαιοσύνης. Τέτοιες συνθήκες, με τραυματισμούς, θανάτους, βιασμούς και όλα τα άλλα ανήκουστα που βιώνουν αυτοί οι άνθρωποι, θα έπρεπε να έχει ξεσηκώσει από κοινωνικούς λειτουργούς, μέχρι τον εισαγγελέα.

Απάντηση για κάθε ένα χωριστά από αυτά τα καταγεγραμμένα περιστατικά, θα έπρεπε να έχει δώσει ο/η διοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης (και όχι μόνο αυτού), αλλά και όλοι οι πολιτικοί προϊστάμενοί του.

Πιστεύω ακράδαντα ότι όποιος ευθύνεται γι’ αυτές τις εικόνες, από τον υπάλληλο μέχρι τον διοικητή μέχρι τους αρμόδιους υπουργούς ακόμη και τον ίδιο τον Τσίπρα, πρέπει να λογοδοτήσουν άμεσα στην δικαιοσύνη. Πιστεύω όμως εξίσου ότι η σιωπή από τους φιλοκυβερνητικούς είναι εκκωφαντική – η φωνή τους θα ήταν η μόνη που θα μπορούσε, καταπώς δείχνουν τα πράγματα, να κάνει λίγο πιο ανθρώπινες τις συνθήκες – ακόμα και να χαρίσει μία αξιοπρεπή ελευθερία σ’ αυτούς τους αδικημένους ανθρώπους…

Δείτε τι συμβαίνει. Ξεχάστε ότι κυβερνούν οι άνθρωποι που προτιμάτε. Αντιδράστε.

Μόνο εσείς μπορείτε πια να σώσετε αυτούς τους ανθρώπους.

«Κοιτάξτε έχουμε παιδιά που κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας. Παιδιά 10 ετών που προσπαθούν να αυτοκτονήσουν.»

Κάποτε έλεγα από τούτο εδώ το blog, ότι η απομάκρυνση της δημοσιογραφικής έρευνας από την κυβέρνηση Σύριζα είναι το μεγαλύτερο πλήγμα για τους ανθρώπους που (συνήθως άδικα) κρατούνται φυλακισμένοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Το BBC έρχεται να με επιβεβαιώσει με τον χειρότερο δυνατόν τρόπο. Απίστευτες καταγγελίες, απάνθρωπη συμπεριφορά, οι χειρότερες δυνατόν ιστορίες από μία έρευνα που έγινε «στα κλεφτά», όπως-όπως, καθώς οι δημοσιογράφοι δεν έχουν πρόσβαση σ’ αυτά τα κελιά.

Εδώ το ρεπορτάζ του BBC από την Ελληνοφρένεια και απόδοση στα Ελληνικά από τον Χρήστο Αδαμίδη

Στο άρθρο θα βρείτε την ελληνική μετάφραση του ρεπορτάζ.

Όσο με αφορά, ξαναλέω τα ίδια: Γι’ αυτήν την κατάσταση, υπάρχουν υπεύθυνοι. Δεν τίθεται θέμα (πια) παραίτησεώς τους, τίθεται θέμα τιμωρίας, και μάλιστα παραδειγματικής για κάθε καταγγελία που ευσταθεί από αυτές τις λίγες, που διαφεύγουν του δημοσιογραφικά αποκομμένου στρατοπέδου συγνέκτρωσης ανθρώπων. Όσο ψηλά και αν χρειάζεται να φτάσει.

Ενώ ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης, απαντάει γελώντας: «Τώρα δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για αυτό».

~

Υ.Γ. ένα: Ενδιαφέρον που (από ακροδεξιά κυρίως μέσα) γενικά οι διαμαρτυρίες για τις συνθήκες αποδίδονται σε «βάρβαρους λαθρομετανάστες». Φαίνεται πως α) το να τους έχεις κλεισμένους σαν ζώα δεν ρίχνει τον ρατσισμό στην Ελλάδα (γιατί αυτοί οι άνθρωποι εκεί μέσα κάποια στιγμή επαναστατούν και αυτό είναι λίπασμα για τον ρατσισμό), και β) είναι βάρβαρος αυτός που αντιδρά, αλλά όχι εσύ που επιλέγεις να τους κλείνεις μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες. Ενδιαφέρον.

Υ.Γ. δύο: και κάτι ακόμα, που θα έχει σημασία στο μέλλον: Αυτά τα στρατόπεδα έχουν, αν έχω αντιληφθεί σωστά – κατά παράβαση κάθε νομιμότητας (για λόγους …κατεπείγοντος) απ’ ευθείας συμβάσεις για όλα (διατροφή, συνθήκες διαβίωσης, προσωπικό).

Σας μοιάζει να παίρνουν αυτοί οι άνθρωποι (όχι μόνο εκεί, παντού) όσα πληρώνουμε να έχουν;

και αν όχι, ποιοι τα τρώνε με απευθείας συμβάσεις;

Στο μέλλον, αυτή η ερώτηση φοβάμαι ότι θα απαντηθεί με πολύ σκληρό τρόπο….

Υ.Γ. τρία: «We have not money for this. You know the economical condition of Greece». Τι έλεγα μερικά άρθρα πριν; Επιλογές.

Σύμφωνα με την αρχική απόφαση, στην γείτονα χώρα δεν ευδοκιμούν οι συνθήκες για να θεωρήσει κανείς ότι λαμβάνονται υπόψιν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Σύμφωνα με τις διαρροές της κυβέρνησης (όχι επίσημα, προφανώς) η απόφαση για έφεση πάρθηκε «για να προστατευτεί ο στρατιωτικός» με τον καλύτερο τρόπο ώστε να μην θιγεί «το δημόσιο συμφέρον της χώρας» – και, εν πάσει περιπτώση, «έτσι γίνεται πάντα».

Ο Μουζάλας όμως, εξηγείται πιο καθαρά:

Δεν μας απασχολούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά το δικαστήριο θα κληθεί να αποφασίσει αν ο άνθρωπος …είναι πραξικοπηματίας. Αυτό περιμένει ο Μουζάλας από ένα δικαστήριο ..στην Ελλάδα. Με αυτήν την απόφαση, δέχεται να τον επιστρέψει στην Τουρκία.

Η κυβέρνηση έχει λόγους να πιστεύει ότι ο άνθρωπος είναι πραξικοπηματίας. Ποιους, δεν μας λέει – κάτω από το πέπλο μυστηρίου μπορεί να κρύβεται από τις μυστικές υπηρεσίες, μέχρι και …το ένστικτο του Υπουργού. Προφανώς, δεν πρέπει να ξέρουμε, αλλά να το αποδεχθούμε σιωπηλά. «Εγώ δεν λέω ότι είναι» λέει ο Υπουργός – «αλλά…». Αλλά το λέει κάποιος. Ποιος; Οι «βάσιμες ενδείξεις».

Και τέλος, όχι, δεν γίνεται πάντα. Για χιλιάδες υποθέσεις ασκήθηκε έφεση; Όχι, λέει ο Μουζάλας. Γι’ αυτήν μόνο. Γιατί; Γιατί το λένε «οι βάσιμες ενδείξεις» ότι ο άνθρωπος είναι πραξικοπηματίας. Και όχι μόνο αυτός: Ο Μουζάλας μιλάει *και για τους οκτώ*!

Πιο καθαρά, πιο στυγνά, και πιο ωμά – δεν γίνεται.

Μουζάλας: Βάσιμες ενδείξεις πως οι τούρκοι στρατιωτικοί είναι πραξικοπηματίες

Υ.Γ.: Από την αρχή υποστηρίζω ότι γίνεται ένα παιχνίδι που αφορά ΚΑΙ τις σχέσεις των δύο χωρών – και εν πολλοίς, όσο ο άνθρωπος δεν εκδίδεται και δεν κινδυνεύει η ζωή του, δεν έχω λόγο σ’ αυτό το επίπεδο να ανακατευτώ. Η παρέμβαση Μουζάλα δεν έχει ΚΑΝΕΝΑ νόημα να γίνει κάτω από αυτό το πρίσμα, κάνει τα πράγματα μόνο χειρότερα, χωρίς να αντιλαμβάνομαι πως εξυπηρετεί αυτό το σχέδιο – και γ’ αυτό καταθέτω την γνώμη μου.

Υ.Γ.: Όσο με αφορά, η σειρά προτεραιοτήτων είναι α) Ανθρώπινα Δικαιώματα, β) Νομιμότητα και Δημοκρατία. Όποιος αγνοεί το πρώτο αγνοεί αυτόματα και τους λόγους που μπορεί κάποιον να τον οδηγήσει να αμφισβητήσει το δεύτερο (για οποιονδήποτε λόγο). Αν εκδοθεί αυτός ο άνθρωπος ενώ οι θεσμοί στην χώρα μας πιστεύουν ότι η χώρα που θα τον «υποδεχθεί» δεν σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τότε, ο,τι πάθει αυτός ο άνθρωπος, ο,τι του συμβεί, δεν θα το έχει κάνει η Τουρκία. Θα το έχει κάνει η Ελλάδα.

Μόλις πέρσι, μετά τα μεγάλα κρύα και τους νεκρούς στα στρατόπεδα συγκέντρωσης που κατ’ ευφημισμόν ονομάζουμε «Κέντρα φιλοξενίας» ο Γιάννης Μουζάλας, Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής της κυβέρνησης Σύριζα/ΑΝΝΕΛ είχε δηλώσει πως «μετά τον φετινό χειμώνα, γίναμε σοφότεροι».

Φέτος, σε δήλωση σε γερμανική εφημερίδα για τις συνθήκες, απάντησε σε ερώτηση δημοσιογράφου πως «όχι, δεν μπορώ να εγγυηθώ ότι δεν θα έχουμε νεκρούς φέτος, αλλά θα κάνουμε ο,τι καλύτερο μπορούμε».

Προσπαθώ εδώ και μέρες να συντάξω ένα κείμενο, αλλά μου είναι αδύνατον να διαχειριστώ τόσο αποτρόπαια κυνικές δηλώσεις. Για την πρώτη, είχα ήδη κάνει ένα ποστ, για την δεύτερη, δυσκολεύομαι να συμπυκνώσω χωρίς βρισιές σε ένα αξιοπρεπές κείμενο τον θυμό μου.

Αναρωτιέμαι πως γίνεται να είναι κάποιος τόσο σκληρός, τόσο απάνθρωπος. Τι επιτυγχάνει, (πέραν της προσπάθειας να σοκάρει το γερμανικό και ευρωπαϊκό αναγνωστικό κοινό) με μία τέτοια δήλωση, τι κληρονομεί αυτός ο τρόπος σκέψης.

Ταυτόχρονα με την δήλωση σχεδόν, έχουν χτυπήσει τον κώδωνα του κινδύνου μεγάλες ανθρωπιστικές οργανώσεις, διεθνείς οργανισμοί και φορείς, για αυτό που περιμένει αυτούς τους ανθρώπους στα κρύα των νησιών (αλλά και της ηπειρωτικής χώρας) που «φιλοξενούνται» έγκλειστοι. Θα υπάρχουν νεκροί, δεν υπάρχει αμφιβολία. Άνθρωποι που έχουν ζήσει τόσες κακουχίες, που έρχονται ακόμα και τώρα, χειμωνιάτικα, στοιβαγμένοι σε μία βάρκα μέσα στα άγρια κύματα, που έχουν ζήσει πόλεμο και απάνθρωπες συνθήκες, που ακόμα και αν ήταν σε καλή κατάσταση σωματική και ψυχολογική οι συνθήκες επιβίωσης στις σκηνές της Μόριας θα τους δημιουργούσαν πλείστα όσα προβλήματα – πολλώ δε μάλλον τώρα δεν θα αντέξουν όλοι αυτό που θα ακολουθήσει.

Θα υπάρξουν νεκροί, χωρίς αμφιβολία.

Οπότε το ερώτημα είναι γιατί να ειπωθεί κάτι τέτοιο, γιατί η δήλωση να μην αρκεστεί στο «θα κάνουμε ο,τι μπορούμε», ή, ακόμα καλύτερα, στο «δεν θα υπάρξει κανένας νεκρός, δεν θα ταλαιπωρηθεί κανείς, γιατί θα το πετύχουμε εμείς».

Γιατί κάποιος να απαντά μ’ αυτόν τον τρόπο.

Η γνώμη μου είναι ότι αφορά την ευθύνη.

Αρκετοί κρατούμενοι πρόσφυγες έχουν πεθάνει, μα και όσοι έχουν γλυτώσει, αντιμετωπίζουν τους δαίμονές τους. Άνθρωποι που κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας, που λυγίζουν κάτω από την αφόρητη πίεση, άνθρωποι που τους ταΐζουν πατάτες και μακαρόνια μέχρι να φτάσουν να αντιδράσουν, που είναι φυλακισμένοι για μήνες, που κοιμούνται στο πάτωμα, που ζεσταίνονται όπως μπορούν, σε σκηνές και κουβέρτες κόντρα στα χιόνια, σε άθλιες συνθήκες και με ελάχιστη βοήθεια.

Όλο αυτό θα αποτελούσε πρώτης τάξεως υλικό για μία καταδίκη για παραβίαση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Θα μπορούσε να ξεκινήσει από τους διοικητές αυτών των κέντρων συγκέντρωσης, τους πολιτικούς προϊστάμενούς τους, να φτάσει μέχρι την ηγεσία του υπουργείου, τον Μουζάλα, και τον αμέσως ανώτερό του, τον Αλέξη Τσίπρα.

Κατηγορίες που να περιλαμβάνουν ποινές που θα έφταναν σε χρόνια πραγματικής φυλάκισης.

Για κάθε έναν άνθρωπο που έζησε φυλακισμένος σε απάνθρωπες συνθήκες, ή που πέθανε εξαιτίας αυτών. Για κάθε έναν εξ αυτών που δεν του παρείχαμε αξιοπρεπείς συνθήκες, παραδειγματική τιμωρία.

(Μου φαίνεται αδιανόητο, μία ολόκληρη κοινωνία, να παρακολουθεί -όσο είναι εφικτό, γιατί ένα από τα αρχικά μέτρα ήταν η απαγόρευση της πρόσβασης των δημοσιογράφων χωρίς να υπάρχει έλεγχος και έγκριση- να εξελίσσεται ένα τέτοιο μακιαβελικό σκηνικό, χωρίς να ξεσηκώνεται και να αντιδρά)

Θα είχε περισσότερη λογική όλο αυτό – αν είχαν καταμεριστεί οι ευθύνες. Αν η Ελλάδα, η κυβέρνηση επίσημα έλεγε, πχ, «πήραμε €50 εκατομμύρια ευρώ από την Ευρώπη για να τους έχουμε εμείς και όχι εκείνοι, τα χαλάσαμε εδώ, εδώ και εδώ, για τόσους ανθρώπους – αυτό φτάνει: τόσο φαγητό, τόση υποστήριξη, τόσοι γιατροί, τόση στέγαση, τόση βοήθεια».

Αυτό, θα ήταν *χρήσιμο*: Θα μπορούσαμε να πιέσουμε να έρθουν και άλλα λεφτά από την Ευρώπη. Να μετρήσουμε αν αυτά που ήρθαν τελικά έγιναν σωστά φαγητά, αν πράγματι το κατα κεφαλήν κόστος πχ όντως φτάνει για μερίδες φαγητού που μπορεί να έχουν σκουλίκια, ή να στερούνται το κρέας επί δύο-τρεις εβδομάδες – ή κάποιος κερδίζει από αυτό, αν τα χρήματα έφταναν μόνο για σκηνές ή για μουχλιασμένες πρώην αποθήκες – ή αν τους πέταξαν εκεί εξοικονομώντας για άλλα πράγματα, αν έφταναν μόνο για Χ υπαλλήλους υγείας ή γραφειοκράτες που αποφασίζουν αν αξίζει κάποιος τον ορισμό πρόσφυγας ή μετανάστης – ή μπορούσαμε να έχουμε Χx10 όπου θα ήταν και ένας πιο λογικός αριθμός για να μην ταλαιπωρούνται φυλακισμένοι αυτοί οι άνθρωποι.

Θα είχαμε κάτι μετρήσιμο – και θα μπορούσαμε να δούμε ποιος φταίει, τελικά, γι’ αυτό το χάλι.

Ή, αν έλεγε «εμείς δεν πήραμε λεφτά, η ευθύνη είναι των ΜΚΟ που κάνουν κακή δουλειά εδώ, κι εδώ, μ’ αυτό ή μ’ αυτό». Αυτό θα ήταν *μετρήσιμο*, *ελέγξιμο*: θα βλέπαμε το έργο που έχει παράξει κάθε ΜΚΟ ανάλογα με τα χρήματα που έχει πάρει, θα ψάχναμε να βρούμε πως τα πήρε, τι υποσχέθηκε, και παρέδωσε τελικά, θα μπορούσαμε να ελέγξουμε τα μέλη και τους διοικητές του για τις πράξεις και τις παραλήψεις τους.

Κάποιος θα έπρεπε τελικά να απολογηθεί για κάθε νεκρό ή ταλαιπωρημένο άνθρωπο, είτε μέχρι τώρα, είτε από εδώ και εμπρός.

Όμως δεν γίνεται αυτό: οι καταγγελίες για ακατάλληλα φαγητά, για ακατάλληλες εγκαταστάσεις, για ακατάλληλη και ελλειπή υποστήριξη, ιατρική και γραφειοκρατική είναι διαρκείς, αλλά ούτε μία είδηση δεν έχουμε για οποιονδήποτε έλεγχο. Άνθρωποι πεθαίνουν, και δεν έχουμε καμία ενημέρωση για έστω και μία ΕΔΕ για να διαπιστωθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες άνθρωποι χάνουν την ζωή τους.

Όταν η διοίκηση δεν αποδίδει ευθύνες, ουδείς καλείται να απολογηθεί. Όταν εμείς, ή ακόμα και η δικαιοσύνη δεν αποδίδει ευθύνες στην διοίκηση, ουδείς καλείται να απολογηθεί, επίσης.

Και πως να αποδώσεις ευθύνες όταν ο άλλος σου λέει «δεν αποκλείω να πεθάνει κανείς;» Σου δίνει την εντύπωση ότι υπάρχει μία μάχη, προσπαθούν, κάποιοι θα κερδίσουν, κάποιοι θα χάσουν – ατυχία, αλλά, τι να κάνουμε; Θα γίνουμε τουλάχιστον …σοφότεροι του χρόνου. Λίγο το ‘χεις;

Άλλωστε, εγώ το ‘πα θα σου πει. Σας είχα ενημερώσει. Είσαστε προετοιμασμένοι. Μην σοκάρεστε: το ξέρατε. Δεν αντιδράσατε, άρα, φταίτε και εσείς. Η σιωπή σας είναι συμμετοχή. Ας αντιδρούσατε, αν δεν θέλατε να συμβεί.

Δεν το λέει μόνο στους Ευρωπαίους αναγνώστες – το λέει και σε εμάς. Σε εμένα, σε εσένα, στην δικαιοσύνη που θα έπρεπε καιρό τώρα να αντιδράσει, στους φρουρούς τους, στους ίδιους τους φυλακισμένους:

Δεν μπορώ να εγγυηθώ. Μπορεί και να συμβεί. Προετοιμαστείτε.

Και οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να παγώνουν, να αρρωσταίνουν ή να πεθαίνουν φυλακισμένοι – αλλά «εμείς» θα έχουμε κάνει ότι μπορούμε (έτσι, χωρίς έλεγχο, επειδή το λένε αυτοί που διοικούν) και θα κοιμόμαστε πιο ήσυχοι τα βράδια». Ε, και αν πεθάνει κανείς, δεν το εγγυηθήκαμε κιόλας, σωστά; Δεν είναι ότι πήραμε την ευθύνη ότι δεν θα γίνει. Είμαστε ειλικρινείς.

Το έχω ξαναπει στο παρελθόν όμως: Αν θέλει ο Υπουργός να το παίξει ειλικρινής, ας μας πει ΠΟΣΟΙ. Σε πόσους ανθρώπους να καταστραφεί η υγεία, ψυχική και σωματική, πόσοι να πεινάσουν, να διψάσουν ή να πεθάνουν, πόσοι να αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν απελπισμένοι -και πόσοι χρειάζεται να τα καταφέρουν τελικά, ώστε να χτυπήσει το καμπανάκι της ευθύνης:

«Δεν μπορώ να εγγυηθώ ότι δεν θα υπάρχουν νεκροί φέτος – αλλά αν είναι πάνω από Χ, θα δεχθώ τις ευθύνες μου απέναντι στην κοινωνία και τον νόμο γιατί θα έχω προσφέρει μία κακή υπηρεσία που κόστισε ζωές».

Να ορίσουμε το Χ. Να είναι ένας, πέντε, δέκα ή εκατό. Να ορίσουμε φύλα, άνδρες ή γυναίκες. Ηλικίες, μέχρι εκατό αν είναι ενήλικες ή μέχρι δέκα αν είναι παιδιά.

Για μένα, ένας άνθρωπος είναι ήδη πολύ, αλλά αυτό το τραίνο το έχουμε χάσει από καιρό. Να ξέρουμε πόσο μετριέται το «έκανα λάθος», πόσο μετριέται το «φταίω», πόσο μετριέται το «ας δούμε τι πήγε λάθος». Για μένα, για σένα, για την κοινωνία μας, για τον Μουζάλα ή τον Τσίπρα.

Πόσοι είναι οι Χ; Πότε αρχίζουμε να φωνάζουμε γι’ αυτούς τους ανώνυμους νεκρούς; Πότε κάποιοι απολογούνται;

Ποιο είναι το όριό μας;

Αυτή, είναι η επιστολή του προέδρου του Ελληνικού τμήματος των Γιατρών χωρίς Σύνορα.

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Σας απευθύνω αυτή την επιστολή γιατί θα ήθελα να σας ενημερώσω προσωπικά σχετικά με την κατάσταση που αντιμετωπίζουν σήμερα οι πρόσφυγες στα ελληνικά νησιά.

Αν γυρίσουμε το χρόνο πίσω, θα δούμε ότι χρειάστηκε μια σειρά από θανάτους στη Μόρια, στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, για να μεταφερθούν οι κάτοικοι του καταυλισμού από τις θαμμένες στο χιόνι σκηνές όπου διέμεναν σε αξιοπρεπείς συνθήκες. Προφανώς, το γεγονός ότι περισσότεροι από χίλιοι άνθρωποι υπέφεραν επί μήνες στο κρύο πριν από αυτούς τους θανάτους, δεν αποτελούσε αναγκαία συνθήκη για να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα.

Και τώρα συμβαίνει ξανά το ίδιο. Οι συνθήκες για τους πρόσφυγες στα νησιά επιδεινώνονται διαρκώς τους τελευταίους μήνες. Καθώς βασικές ανθρώπινες ανάγκες δεν καλύπτονται ακόμα, παρατηρούμε τη δυστυχία των ανθρώπων αυτών να γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Ένα τεράστιο κύμα αβεβαιότητας και φόβου έχει κατακλύσει τα νησιά, βυθίζοντας ανθρώπους στην απελπισία.

Οι συνάδελφοί μου που εργάζονται στη Λέσβο και τη Σάμο βλέπουν μόνο συντετριμμένους ανθρώπους. Στη διάρκεια του καλοκαιριού, κάθε εβδομάδα η κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Μυτιλήνη δεχόταν κατά μέσο όρο 6-7 σοβαρότατα περιστατικά ψυχικής υγείας, όπως απόπειρες αυτοκτονίας, αυτοτραυματισμούς και ψυχωσικά επεισόδια.

Όλα αυτά τα περιστατικά έχουν όνομα και μια τραγική ιστορία να διηγηθούν. Η Γκλόρια, αφού έπεσε θύμα βιασμού στο Κονγκό και στην Τουρκία, προσπάθησε στη Λέσβο να δώσει τέλος στη ζωή της πίνοντας υγρό καθαρισμού. Την ίδια ημέρα, η Ράνια από τη Συρία, σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, έκανε μια απελπισμένη απόπειρα αυτοκτονίας πιάνοντας ηλεκτρικά σύρματα. Ο Αφράν, Κούρδος από τη Συρία και πατέρας τριών παιδιών, βασανίστηκε στη Συρία, απ’ όπου διέφυγε για να φτάσει στη Σάμο, όπου ζει τους τελευταίους 11 μήνες. Αν και έχει πιστοποιητικό που βεβαιώνει ότι είναι θύμα βασανιστηρίων, ο Αφράν παραμένει εγκλωβισμένος και μπορεί να απελαθεί ανά πάσα στιγμή στην Τουρκία, καθώς η αίτηση ασύλου του απορρίφθηκε για δεύτερη φορά.

Τον Αύγουστο βρέθηκα στη Μοσούλη, στο Ιράκ, σε αποστολή ως χειρουργός. Είδα μπροστά μου τις φρικτές συνέπειες ενός πολέμου χωρίς τέλος. Μίλησα με τους ανθρώπους και προσπάθησα να καταλάβω τι περνούν. Ως πατέρας δύο παιδιών, όπως κι εσείς κύριε Πρωθυπουργέ, είμαι βέβαιος ότι θα έκανα ακριβώς το ίδιο. Θα προσπαθούσα να σώσω την οικογένειά μου αναζητώντας ασφάλεια όπου αυτό θα ήταν δυνατό. Οι ομάδες μας διαπιστώνουν ότι όλο και περισσότερες οικογένειες από το Ιράκ και τη Συρία έρχονται στα ελληνικά νησιά τους τελευταίους μήνες. Τον περασμένο Ιούλιο, το 40% των ανθρώπων που έφτασαν στα ελληνικά νησιά ήταν παιδιά.

Οι άνθρωποι αυτοί μάζεψαν όλες τις δυνάμεις και τις ελπίδες τους και κατάφεραν με πολλές δυσκολίες, ακόμα και με ανθρώπινες απώλειες, να φτάσουν στην Ευρώπη. Κι όμως, είναι εδώ στην Ευρώπη όπου συνθλίβονται οι ελπίδες τους.

Σήμερα δημοσιεύουμε έκθεση με τίτλο «Κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την ψυχική υγεία στη Σάμο και τη Λέσβο» (PDF). Όπως αντιλαμβάνεστε, τα ευρήματα είναι αποκαρδιωτικά. Το βαθύ ψυχικό τραύμα είναι εξαιρετικά σύνηθες πλέον στα νησιά. Συχνά συνοδεύεται από συναισθήματα ντροπής και ταπείνωσης. Για να αναπνεύσει το τραύμα και να θεραπευτεί χρειάζεται ένα ασφαλές περιβάλλον. Οι άνθρωποι βιώνουν έντονα την απουσία ενός τέτοιου φιλόξενου χώρου όταν φτάνουν στα ελληνικά νησιά με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται η ψυχική υγεία τους. Από την πρώτη στιγμή αντιλαμβάνονται την Ευρώπη να τους λέει «δεν σας θέλουμε εδώ, θα σας στείλουμε πίσω στην Τουρκία».

Η ανάσχεση των προσφυγικών ροών αποτελεί σταθερή επιδίωξη των Ευρωπαίων ηγετών. Προκειμένου η Ευρώπη να επιτύχει την αποτροπή των αφίξεων, επιφυλάσσει άθλιες συνθήκες στους ανθρώπους που τελικά θα φτάσουν στην Ελλάδα. Πολλοί αιτούντες άσυλο μάς εκμυστηρεύονται «αν ήξερα πως θα είναι έτσι στην Ευρώπη, θα είχα προτιμήσει να πεθάνω στην πατρίδα μου». Είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτό ως Έλληνες και Ευρωπαίοι, κύριε Πρωθυπουργέ;

Η υπαγορευόμενη από τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας πολιτική του εγκλωβισμού στα νησιά είναι απάνθρωπη, ανεδαφική και επικίνδυνη. Και δεν μπορεί να συνεχιστεί. Οι αιτούντες άσυλο, όπως η Γκλόρια, η Ράνια και ο Αφράν, που φτάνουν στις ελληνικές ακτές πρέπει να μπορούν να μετακινηθούν στην ηπειρωτική χώρα. Είναι ανθρωπιστική επιταγή.

Κύριε Πρωθυπουργέ, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα σάς ζητάμε να κάνετε ένα γενναίο βήμα προς την κατεύθυνση του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης. Σε αυτό το σημείο που βρισκόμαστε δεν υπάρχουν άλλες δικαιολογίες. Σας καλούμε να επιτρέψετε τον απεγκλωβισμό των ανθρώπων από τα νησιά και την μεταφορά τους στην ηπειρωτική Ελλάδα διασφαλίζοντας αξιοπρεπείς συνθήκες και πρόσβαση σε εξειδικευμένη φροντίδα που τόσο χρειάζονται.

Με εκτίμηση,

Χρήστος Χρήστου

Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα

Η δική μου πάλι άποψη, είναι ότι παρακαλέσαμε αρκετά. Αυτή η κυβέρνηση είναι ένοχη για πολλούς θανάτους, δεν υπάρχει πια η δικαιολογία της αμέλειας, ούτε μπορεί να επαφίεται κανείς στις καλές προθέσεις όσο ο κόσμος πεθαίνει από το κρύο ξεχασμένος σε μία παγωμένη σκηνή τον χειμώνα.

Δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε τον επόμενο νεκρό για να κριθεί, ξανά, όχι μόνο η αποτελεσματικότητα, μα και η διάθεση τελικά αυτής της κυβέρνησης να βοηθήσει: έχει κριθεί ήδη, πολλούς νεκρούς τώρα.

Μάλλον μας έχει διαφύγει, ίσως γιατί κανένα μεγάλο κανάλι δεν κάνει απ’ ευθείας μετάδοση, ίσως γιατί δεν το παρουσιάζει κάποιος γνωστός, ίσως γιατί δεν έχει μεγάλους σταρ – αλλά έχουμε και στην Ελλάδα το δικό μας Survivor!

Ομάδες ανθρώπων, συχνά αποκαλούμενοι με το «πρόσφυγες» ή το «μετανάστες» (ίσως για να ξεχνάμε για λίγο ότι είναι, κατά βάση, άνθρωποι) δίνουν το δικό τους αγώνα, άλλοτε κόντρα στις κακές συνθήκες, άλλοτε κόντρα στους βίαιους δεσμοφύλακες, άλλοτε κόντρα στο κακό τους το ριζικό που τους έφερε στην ανάγκη μας.

Κάποιοι εξ αυτών ζουν σε αξιοπρεπείς συνθήκες όντως, όπως στον Βοτανικό – αλλά για το τηλεοπτικό κοινό που διψάει για αίμα, του προτείνουμε να παρακολουθήσει αυτά τα παράλληλα εντυπωσιακά αγωνίσματα, των πιο άτυχων από αυτούς, με έπαθλο μία στέγη και ένα πιάτο φαΐ με ειρηνικές συνθήκες σε χώρες της ΕΕ – για όσους, βεβαίως, σταθούν αρκετά τυχεροί και επιβιώσουν.

~

Θα αναλάβω εγώ την παρουσίαση, – άσημος μεν, ελπίζοντας όμως ότι η τραγωδία θα φέρει αρκετούς θεατές και θα καλύψει την ανάγκη τους για να βιώσουν ένα αληθινό άθλημα επιβίωσης.

Πάμε λοιπόν; Είμαστε έτοιμοι για την απόλυτη περιπέτεια επιβίωσης; Πάμε!

~

Στην πρώτη φάση του αγωνίσματος, θα ξεχωρίσουν αυτοί που θα φύγουν από τον πόλεμο. Είτε είναι αληθινός πόλεμος, με όπλα και σφαίρες, είτε είναι οικονομικός πόλεμος, είτε πόλεμος για τις ιδέες ή την δημοκρατία ή τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι παίκτες μας θα πρέπει να φύγουν από την χώρα τους, με τα ελαχιστότερα από τα υπάρχοντά τους, για πάντα.

Στην δεύτερη φάση, θα πρέπει να πληρώσουν απίστευτα ποσά σε κακούργους, για να επιβιβαστούν σε μία φουσκωτή, ακατάλληλη βάρκα, όπου με απειλή όπλου ένας εξ αυτών, ξέρει δεν ξέρει, θα οδηγήσει «προς τα φώτα» – συνήθως με μία επικίνδυνη φουρτούνα να τους καταδιώκει.

Θα μπορούσαν, πιθανόν, να μεταφερθούν μέσω στεριάς και να μπουν με πιο ασφαλείς διαδικασίες στην Ευρώπη – αλλά σοβαρευτείτε, τι παιχνίδι Survivor θα ήταν αν δεν είχε και λίγο περιπέτεια, ε; Γι’ αυτό, και θα έχουμε ναρκοθετημένες περιοχές, και έναν φράκτη τόσο ισχυρό, που δεν πέφτει από κυβερνήσεις.

Κάποιοι, εξ αυτών, θα πνιγούν – συνήθως γυναίκες και παιδιά – αφού, λίγοι θα φορούν σωσίβια, και ακόμη λιγότεροι θα φορούν σωσίβια που όντως επιπλέουν. Έτσι είναι όμως το παιχνίδι, ας επικεντρωθούμε κυρίως σ’ αυτούς που θα τα καταφέρουν, και θα ξεβραστούν σε μία ελληνική ακτή – αν πρώτα δεν πέσουν σε περίπολο, Ελληνική, Τουρκική ή της Frontex, που είναι πιθανό να τους … σπρώξουν προς όποια κατεύθυνση του βολεύει.

Αν κάποιο παιδάκι πνιγεί, και είναι εικαστικά άρτιο το θέαμα για μετάδοση, θα φροντίσουμε να μάθουμε το όνομά του, θα αυξήσει σίγουρα την τηλεθέαση. Για τα υπόλοιπα… ε, δεν έχουμε αρκετά δεκαπεντάλεπτα. Ας επικεντρωθούμε θα έλεγα στα υπόλοιπα αγωνίσματα που θα συμμετάσχουν όσοι τα καταφέρουν.

Όσοι επιβιώσουν, θα περάσουν στην τρίτη φάση του διαγωνίσματος. Αυτή, είναι τόσο μεγάλη, που μπορεί να διαρκέσει μήνες – όρεξη να έχουμε να βλέπουμε. Θα ξεχωρίζουμε τα αθλήματα ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας και πολυπολοκότητας – αλλά οι παίκτες μας είναι ελπιδοφόροι, και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ζήσουν κάθε λεπτό με όλη την αγωνία στο πρόσωπό τους.

Για αυτό το χρονικό διάστημα, οι παίκτες θα παραμένουν ως επι το πλείστον κρατούμενοι. Αυτό, θα βοηθήσει κυρίως να τους ελέγχουμε, και να μην διαμαρτύρονται πολύ οι γείτονές τους. Το παιχνίδι αυτό θα το ονομάσουμε «χωρίς λόγο τιμωρία», μπορεί να κρατήσει και χρόνο – μερικές φορές σε κελιά φυλακών και ο μόνος τρόπος να γλυτώσει κάποιος θα είναι να αποπειραθεί να αυτοκτονήσει, ή να κάνει υπομονή μπας και έρθει η σειρά του να βγει. Αν τα καταφέρει να αυτοκτονήσει παίρνει έξτρα πόντους – αλλά, όπως είναι λογικό, αποκλείεται από την συνέχεια.

Εξαντλημένοι ψυχολογικά και σωματικά, οι παίκτες μας θα πρέπει να καταθέσουν ένα αίτημα παραμονής ή ασύλου. Επειδή ο αριθμός τους είναι μεγάλος, αυτό όχι μόνο θα πάρει μήνες, αλλά και συχνά δεν θα υπάρχει αρκετό προσωπικό να διαχειριστεί τα αιτήματα. Είναι ενδιαφέρον να βλέπει κανείς φυλακισμένους να πασχίζουν για ένα αίτημα ασύλου σε ξένη χώρα, με γραφειοκρατικές διαδικασίες που συχνά δεν κατανοούν – και πόσο θα αντέξουν την ταλαιπωρία. Όσοι διαμαρτυρηθούν γι’ αυτό, χωρίς να το γνωρίζουν θα παίξουν ένα υποπαιχνίδι που λέγεται «γνώρισε τα ΜΑΤ». Δακρυγόνα, κλομπ, και αυτοσχέδιες μάχες θα προβληθούν prime-time – το παιχνίδι δεν θα έχει νικητές, τα ΜΑΤ θα νικήσουν ότι και να γίνει, αλλά θα είναι ενδιαφέρον το πρόσωπο των ανθρώπων που θα είναι αντιμέτωποι με οπλισμένους ένστολους, ενώ έχουν έρθει από πόλεμο. Γενικά, το παιχνίδι θα έχει μάχες και σωματική επαφή με την εξουσία.

Στην συνέχεια, το παιχνίδι της υπομονής που λέγαμε. Αυτό, θα περιλαμβάνει από φαγητό με σκουλήκια, ντουσιέρες κοινές που δεν θα δουλεύουν πάντα, ελλείψεις στις ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες. Τον χειμώνα δεν θα υπάρχει θέρμανση για όλους (τι survivor θα ήταν άλλωστε, σοβαρευτείτε). Για κάποιους τυχερούς, θα υπάρχουν και έξτρα αγωνίσματα, όπως το «ζήσε στο χιόνι με μόνο εφόδιο μία σκηνή«, «φτιάξε φαγητό στην πλαστική σκηνή σου«, ή «άναψε μαγκάλι για να ζεσταθείς«. Όποιος παγώσει, καεί, ή πεθάνει από αναθυμιάσεις, αποκλείεται από την συνέχεια του παιχνιδιού. Δυστυχώς, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, κανείς δεν θα μάθει το όνομα αυτών των παικτών. Ας συνεχίσουμε όμως:

Για τα μικρά παιδιά, έχουμε έξτρα δραστηριότητες, όπως το «γνώρισε τα ναρκωτικά σε ένα κλειστό καμπ», το «αυτοκτόνησε όπως οι μεγάλοι» ή το «ζήσε με ενήλικες σε λίγα τετραγωνικά», ή το «φάε χαστούκι από τον δεσμοφύλακά σου». Τα παιδιά, γενικώς, κερδίζουν πόντους αν καταφέρουν να μεγαλώσουν, και λίγους παραπάνω αν καταφέρουν να μεγαλώσουν χωρίς ψυχολογικά ή άλλα προβλήματα. Πολλούς περισσότερους αν καταφέρουν μετά από όλα αυτά να παραμείνουν παιδιά, μα δεν πιστεύουμε ότι θα χρειαστεί ποτέ να δώσουμε τέτοιους πόντους.

Όσοι δεν ζήσουν σε σκηνές, δεν θα είναι (απαραιτήτως) πιο τυχεροί. Υπάρχει η επιλογή «ζήσε με αλληλέγγυους» που περιλαμβάνει ναι μεν συνήθως καλύτερες συνθήκες μα ανα πάσα στιγμή και την διαδικασία της σύλληψης, με όσα αυτό συνεπάγεται, και το «ζήσε σε έναν εγκαταλελειμμένο για κάποιον-προφανώς-σοβαρό-λόγο χώρο» που περιλαμβάνει μολύνσεις και κουνούπια. Εκεί θα πεθάνει μάλλον πιο αργά κάποιος, οπότε θα αργήσουμε να δούμε ποιος έχασε.

Υπάρχει και ένα έξτρα παιχνίδι, στο οποίο αν διαμαρτυρηθούν κάποιοι παίκτες για την ποιότητα του φαγητού, ή του νερού, θα τους στερήσουμε εκδικητικά το φαγητό για τρεις μέρες. Κερδισμένοι, όσοι αντέξουν με ψωμί και νερό και δεν ξαναγκρινιάξουν.

Όσοι επιλέξουν να ζήσουν κοντά στα σύνορα, σε άτυπα καμπ, θα εκδιωχθούν κάποια στιγμή, ενώ όσοι τα καταφέρουν να φύγουν, θα αντιμετωπίσουν πιθανότατα ίδιες αν οχι χειρότερες συνθήκες στις άλλες χώρες. Σε κάποιες χώρες, όπως η χώρα της ελευθερίας, δεν θα είναι καν ελεύθεροι να μπουν αν γεννήθηκαν σε λάθος γεωγραφικό μήκος ή πλάτος – ε, και ας κλάψουν όσο θέλουν, έτσι είναι το παιχνίδι.

Ως μπόνους αγώνισμα, κάποια παιδιά που θα έχουν πρόσβαση σε σχολεία (σε διαφορετικές ώρες από τα «δικά μας παιδιά») για να ενταχθούν, θα δουν ρατσιστές να τους βρίζουν και να δένονται με αλυσίδες απέξω για να μην μολύνουν «τα δικά τους παιδιά». Αν δεν έχουμε αρκετούς από τα δικά μας σχολεία, υπάρχει πρόβλεψη να έρθουν από άλλες περιοχές, για να γίνει μπούγιο και να γράφουν καλύτερα στην κάμερα.

Στο τέλος του παιχνιδιού, αρκετοί αν όχι οι περισσότεροι θα βρεθούν μπροστά στο ενδεχόμενο να μεταφερθούν στην Τουρκία. Αυτοί αποκλείονται αυτόματα, εκτός και αν διεκδικήσουν με κάθε τρόπο την παραμονή τους, αλλά όσοι χρησιμοποιηθούν, είτε από το δικό μας παιχνίδι, είτε από το αντίστοιχο τουρκικό survivor ως πιόνια, θα διατηρήσουν μία πιθανότητα ακόμα να κερδίσουν.

Οι παίκτες γενικά στο παιχνίδι μπορεί να δεχθούν εξωτερική βοήθεια. Αυτό δεν είναι απαγορευμένο, αρκεί όσοι συμμετάσχουν σ’ αυτήν την διαδικασία, είτε να σκοπεύουν να πάρουν χρήματα από την συμμετοχή τους, είτε να το κάνουν αφιλοκερδώς γιατί νοιάζονται, οπότε να είναι προετοιμασμένοι να τους πουν «άπλυτους» και/ή «ανθέλληνες». Η δεύτερη ομάδα δεν κερδίζει τίποτα, αλλά να είναι προετοιμασμένη εκτός από το βρίσιμο να δεχθεί και επιθέσεις σωματικές – χωρίς ίσως πάντα να μπορεί να βρει το δίκιο της στην δικαιοσύνη. Έτσι είναι το παιχνίδι, τραγικό. Όποιος θέλει συμμετέχει.

Όσοι καταφέρουν να μείνουν εδώ πάντως, θα αντιμετωπίσουν τον ρατσισμό. Όλοι, ανεξαιρέτως. Αυτό θα είναι ένα διαρκές παιχνίδι και εκτός από την σταθερή αρθρογραφία επισήμων και μη, με λέξεις όπως «λάθροι», «επικίνδυνοι», «αυτοί που αλλοιώνουν την ελληνικότητά μας/την θρησκεία μας», «ζώα», κλπ, μία μόνιμη, επαγγελματική ομάδα δολοφόνων θα είναι διαρκώς έτοιμη για πάσα χρήση. Όσοι σφαχτούν κάνοντας ποδήλατο, ή τους οδηγήσουν και τους γδύσουν σε ΑΤ φωτογραφίζοντάς τους, ή τους κάψουν τα μαγαζιά, αποκλείονται αυτόματα. Όσοι ξέρουν μπάσκετ, και έχουν αρκετά μεγάλο άνοιγμα χεριών, είναι πιθανό να αντιμετωπιστούν διαφορετικά, αλλά αυτό θα δούμε πως θα το αντιμετωπίσουμε όταν έρθει η ώρα – μάλλον θα τους δώσουμε το κολιέ της ασυλίας.

Πιστεύω ότι έχουν ωριμάσει όλες οι συνθήκες για να δούμε ένα τέτοιο παιχνίδι. Ας κερδίσει ο καλύτερος, και εύχομαι να απολαύσουμε, στα σκληρότερα των αγωνισμάτων, τα βαθύτερα ένστικτα του καθενός καθώς θα ξεδιπλώνονται μπροστά μας γενναιόδωρα οι τραγωδίες.

Υπόψιν: πλην των εθελοντών αλληλέγγυων, και των ρατσιστών ναζί – ουδείς άλλος θα δηλώσει αυτοβούλως συμμετοχή. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά, οικογένειες – απλώς δεν θα αντέξουν να ζήσουν άλλο στην χώρα τους. Όλοι αυτοί, γίνονται αυτόματα παίκτες.

Καλή επιτυχία σε όλους!

Υ.Γ.: Όλο το παιχνίδι έχει στηριχθεί σε καταγγελίες που έχουν γίνει στα μέσα • επιτρέπεται η συμμετοχή ακόμα και ανηλίκων • κανείς δεν εγγυάται δώρα στους νικητές • κατά την συμμετοχή, δύναται οι παίκτες να απολέσουν, συχνά όχι αυτοβούλως, βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Παρακολουθείτε με δική σας ευθύνη.

Ελπίζω- λέει ο Γιάννης Μουζάλας – να γίναμε όλοι σοφότεροι.

Παραθέτω το απόσπασμα της συνέντευξης στο ΑΠΕ:

Μιλώντας σήμερα το μεσημέρι στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Μουζάλας απάντησε στις καταγγελίες για καθυστερήσεις στον εξανθρωπισμό του καταυλισμού στη Μόρια:

«Ελπίζω αυτοί οι θάνατοι να μας κάνανε όλους σοφότερους» είπε. Και συνέχισε: «Θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει και θα ήταν αυτή μια έντιμη ερώτηση, γιατί αυτές οι προσπάθειες γίνονται τώρα και δεν έγιναν πριν από 20 μέρες.

Η απάντηση που εγώ μπορώ να δώσω είναι ότι πριν από 20 μέρες είχαμε μια πολύ μεγάλη άρνηση στο να χρησιμοποιηθούν άλλοι χώροι ώστε να αποσυμφορηθεί το μέρος και να μπορέσουν να αρχίσουν οι εργασίες.

Όπως βλέπετε, θέλουμε μηχανήματα και ανθρώπους. Αυτή η δυνατότητα δίνεται τώρα. Κάνω έκκληση για μια ακόμη φορά, να αυξηθεί η δυνατότητα προσωρινής μεταφοράς των ανθρώπων, ώστε να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε συνθήκες καλύτερες.

Πλανάται το ερώτημα αν αργήσαμε και γιατί αργήσαμε. Πρακτικά αργήσαμε, αλλά το θέμα της μεταφοράς των ανθρώπων προκειμένου να ξεκινήσουμε τις εργασίες το είχαμε θέσει από τον Σεπτέμβριο. Όπως ξέρετε, από τον Σεπτέμβριο προσπαθούσαμε αυτό το πράγμα. Δεν μπορέσαμε να ξεκινήσουμε τις εργασίες, γιατί μέχρι και τον χιονιά και αμέσως μετά, δεν μας δινόντουσαν οι χώροι για να αδειάσουμε τη Μόρια και να μπορέσουμε να δουλέψουμε. Ευτυχώς, τώρα δόθηκαν.

Θα καλούσα και πάλι να συνεχίσουμε σε αυτή την πορεία, χωρίς καμία προσπάθεια δαιμονοποιήσεων και επιμερισμού άδικων ευθυνών ή οτιδήποτε άλλο.

Δεν μπορέσαμε να ξεκινήσουμε νωρίτερα, παρ? ότι υπήρχε το σχέδιο, γιατί δεν υπήρχαν οι χώροι. Τώρα που επιτέλους δοθήκαν οι χώροι, προχωράμε και ελπίζουμε να τα καταφέρουμε».

Οι επισημάνσεις δικές μου. Το άρθρο εδώ

~

Θέλαμε, λέει ο Μουζάλας – αλλά δεν μπορούσαμε. Δεν μας άφηναν. Από τον Σεπτέμβριο προσπαθήσαμε, αλλά δεν έγινε. Ελπίζω να μάθαμε κάτι, λέει ο Μουζάλας, από τον θάνατο των τριών ανθρώπων, ελπίζω να μην ξαναγίνει κάτι τέτοιο. Ας μην δαιμονοποιήσουμε, ας μην αρχίσουμε να πετάμε ευθύνες – και δη άδικες.

Ορίστε;

Τι πράγμα;

Αν αυτοί οι άνθρωποι πέθαναν επειδή δεν έγινε κάτι, επειδή αργήσαμε, δεν πρέπει να μάθουμε ΤΙ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ, από ΠΟΙΟΝ, ΠΟΙΟΣ ευθύνεται που δεν έγινε, και να του προσάψουμε ο,τι ευθύνες έχει;

Αν έχουμε τρεις νεκρούς, και ο αρμόδιος υπουργός ομολογεί ότι συνάδουν με αυτήν την καθυστέρηση, θα αφήσουμε τις ζωές τους σε ένα …επιστημονικό, πειραματικό επίπεδο αντίληψης;

Θα πούμε «εντάξει, πέθαναν τρεις – ΑΡΑ, δεν έπρεπε να το κάνουμε έτσι. Είδατε, πήραμε ένα μάθημα πως ΔΕΝ πρέπει να γίνουν τα πράγματα»;

Αλήθεια τώρα, σοβαρά, αυτό λέει ο αρμόδιος υπουργός;

Εγώ λέω ότι ευθύνεται ο ίδιος για τον θάνατο αυτών των τριών ανθρώπων. Οι διοικητές των καταυλισμών, πιθανότατα μέλη του προσωπικού, ο αρμόδιος υπουργός, και ο πρωθυπουργός της χώρας.

Αυτό λέω εγώ.

Έχω όμως λάθος; Φταίει κάποιος άλλος; Φταίνε οι ΜΚΟ που έχουν το χρήμα από την Ευρώπη, ο δήμος που δεν γίνει εκτάσεις, ή οποιοσδήποτε ενδιάμεσα που δεν συνεργάστηκε;

Ok.

Κάποιος-όμως-φταίει. Το παραδέχεται και ο ίδιος ο υπουργός. Αργήσαμε, γιατί μας καθυστέρησαν, λέει. Πέθαναν τρεις άνθρωποι εξ αυτού: Οι θάνατοι, λέει. Το συνδέει.

Γιατί να μην πάει στην δικαιοσύνη όλο αυτό;

Τι νόημα έχει το «Θα καλούσα και πάλι να συνεχίσουμε σε αυτή την πορεία, χωρίς καμία προσπάθεια δαιμονοποιήσεων και επιμερισμού άδικων ευθυνών ή οτιδήποτε άλλο»; Τι σημαίνει «άδικος επιμερισμός» – ΠΟΙΟΣ ρε γαμώ το φελέκι μου θα πει ότι είναι άδικος ο κάθε επιμερισμός ευθύνης, πλην της δικαιοσύνης; Και αν δεν φταις εσύ όπως λες, δεν πρέπει να μάθουμε ΠΟΙΟΣ φταίει; Δεν σε νοιάζει πρωτίστως ΕΣΕΝΑ που είσαι (κατ’ εμέ, τουλάχιστον) ο απόλυτος και αποκλειστικά υπεύθυνος για την κατάσταση να διορθωθεί το πράγμα;

Και πιο σημαντικό: ΠΩΣ θα διορθωθεί, με την …ελπίδα ότι καταλάβαμε; Με την ελπίδα ότι γίναμε σοφότεροι;

Όσο δεν δείχνετε εσείς τους υπεύθυνους, είτε είναι σε ΜΚΟ, είτε στην Ευρώπη, είτε είναι οποιοσδήποτε άλλος, θα είστε εσείς υπεύθυνοι.

Οι ζωές των τριών, οι ζωές της γιαγιάς και του παιδιού που κάηκε, οι ζωές όσων κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας, όσων ζουν με «ελλείπεις ποσότητες και ποιότητες νερού και τροφής», όσων ζουν σε ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ σκηνές μέσα στα χιόνια, όσων ζουν σε επικίνδυνες για την υγεία τους συνθήκες – οι ζωές όλων αυτών δεν είναι πειραματικές μέχρι να γίνουμε σοφότεροι και να …μάθουμε επιτέλους να διοικούμε καλύτερα.

Και οι ζωές αυτές είναι σημαντικές, η κάθε μία από αυτές είναι σημαντικές, και δεν εξουσιοδοτώ κανέναν πρωθυπουργό να αφήνει υπουργούς να δοκιμάζουν, χωρίς ευθύνες και λογοδοσία, πάνω σ’ αυτές τις ζωές, να διοικεί χωρίς να στεναχωρεί κανέναν (εκτός από τους νεκρούς) και να μην έρχεται σε σύγκρουση – μέχρι να γίνουμε όλοι σοφότεροι.

~

Ξέρω όμως, παρ’ ελπίδα, πως θα γίνουμε όντως όλοι σοφότεροι.

Αν ασχοληθεί ένας εισαγγελέας, αφού υπάρχουν θάνατοι, και ο αρμόδιος υπουργός τους συνδέει με καθυστερήσεις και κακοδιαχείριση, και αναζητήσει αυτός ο εισαγγελέας τις (ποινικές) ευθύνες για τους θανάτους αυτούς, και αποδώσει ευθύνες – θα γίνουμε πράγματι σοφότεροι.

Θα ξέρουμε ποιος φταίει, θα ξέρουμε ποιο το μερίδιο ευθύνης καθενός, τι έκανε λάθος και προκάλεσε, άμεσα ή έμμεσα τον θάνατο αυτών των ανθρώπων, και θα ξέρουν οι επόμενοι να μην βασίζονται στην σοφία μας για να λειτουργήσουν, αλλά ότι οι ευθύνες για ο,τι συμβαίνει σ’ αυτούς τους ανθρώπους είναι σαφείς, και αν κάτι πάει στραβά, τιμωρούνται.

Αυτό, θα μας κάνει πράγματι σοφότερους.

Δεν θα κάνει χρήσιμους αυτούς τους θανάτους, αλλά θα εξηγήσει σε όλους τους συμμετέχοντες ότι οι ζωές των ανθρώπων, αντιμετωπίζονται ως πολύτιμες και σημαντικές.

Μέχρι τότε, δεν γινόμαστε σοφότεροι. Αδιανόητα αναίσθητοι γινόμαστε.

Φωτό από @solidarity City Plaza via @thepressproject Φωτό από @solidarity City Plaza via @thepressproject

Φωτογραφίες με σκηνές και ανθρώπους στα χιόνια. Ας δούμε μερικά δεδομένα:

Οι άνθρωποι αυτοί ήρθαν με δυσκολία. Το πιο πιθανό είναι ότι ταξίδεψαν με μία βάρκα, ίσως σε ένα φουρτουνιασμένο Αιγαίο. Φοράνε ο,τι τους χάρισαν, δεν ήρθαν με βαλίτσες.

Οι άνθρωποι αυτοί ήρθαν από τον φόβο. Είτε σε πόλεμο, είτε γιατί απειλήθηκαν με φυλακές, ήρθαν τρομαγμένοι. Κάποιοι μπορεί να είδαν δικούς τους να σκοτώνονται. Κάποιοι να περίμεναν το επόμενο σπίτι που θα βομβαρδιστεί να είναι το δικό τους. Κάποιοι ότι οι άνθρωποι με στολές στην χώρα τους, τον επόμενο που θα συλλάβουν ή θα δολοφονήσουν θα είναι οι ίδιοι. Είναι τρομαγμένοι, ψυχολογικά τραυματισμένοι.

Οι άνθρωποι αυτοί είναι ξένοι. Δεν μιλάνε την γλώσσα μας, μπορεί να μην μιλάνε καν την ίδια γλώσσα με τον διπλανό τους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τι γράφει μία πινακίδα αν δεν είναι και στα αγγλικά (και αν, δεν ξέρουν όλοι αγγλικά) ή τα δικά μας έθιμα και τρόπους. Είναι χαμένοι εδώ.

Οι άνθρωποι αυτοί είναι φυλακισμένοι στα καμπ. Άδικα φυλακισμένοι. Δεν έκαναν τίποτα κακό, δεν έχουν παρανομήσει – ειδικά όσοι έχουν λόγο να ζητούν άσυλο. Το μόνο που έκαναν είναι να τρέξουν να σωθούν από μία επικίνδυνη κατάσταση. Δεν είναι ένοχοι για κάτι. Μα παραμένουν φυλακισμένοι.

Αυτοί οι άνθρωποι, ειδικά επειδή ακριβώς είναι φυλακισμένοι, εξαρτώνται απόλυτα από εμάς. Δεν μπορούν να αναζητήσουν τίποτα καλύτερο. Δεν μπορούν να διαλέξουν τι φαγητό θα φάνε, ποιας ποιότητας νερό θα πιούνε, αν θα έχει ζεστό νερό να πλυθούν ή με τι θα σκεπαστούν το βράδυ. Είναι φυλακισμένοι, μπορούν να κάνουν μόνο ο,τι τους επιτρέπουμε εμείς, οι φύλακές τους.

Είναι δυνατόν ποτέ, εμείς οι φύλακές τους, να τους έχουμε σε αυτές τις συνθήκες;

Όχι αν το επιτρέπει η συνείδησή μας, ας το ξεπεράσουμε αυτό μία στιγμή: Οι νόμοι, το επιτρέπουν;

~

Ξεχάστε όλα τα άλλα, ξεχάστε ότι είναι ξένοι, ξεχάστε ότι φοβούνται, ξεχάστε ότι είναι αθώοι, ξεχάστε ότι είναι γυναικόπαιδα, ότι είναι χωρίς υπάρχοντα, ότι είναι χαμένοι εδώ:

Από την στιγμή που τους φυλακίζουμε, εμείς το κράτος, εμείς η κοινωνία, από την στιγμή που βάλαμε έναν φύλακα να τους απαγορεύει την έξοδο έχουμε την απόλυτη ευθύνη τους.

Όταν κάποιος καίγεται (μία γιαγιά με το παιδί της!) επειδή προσπάθησε να ζεσταθεί σε μία πλαστική σκηνή, ΦΤΑΙΜΕ ΕΜΕΙΣ. Όταν κάποιος αρρωσταίνει επειδή οι συνθήκες είναι απαράδεκτες, ή κάποιος πεινάει, ή κοιμάται σε λάσπες, ή στο πάτωμα, ή κάποιος παγώνει σε μία σκηνή που πάνω της έχει χιόνι, ή δεν τρέφεται σωστά γιατί οι μερίδες είναι απαράδεκτες (ή, όπως έγινε πρόσφατα, από εκδίκηση) ΦΤΑΙΜΕ ΕΜΕΙΣ.

ΕΜΕΙΣ.

Το κράτος, η κυβέρνηση, που επιτρέπει αυτές τις συνθήκες, και τις επιβάλλει με ενόπλους στους ανθρώπους που δεν μπορούν να κανουν αλλιώς.

Και αναρωτιέμαι, εισαγγελέας δεν υπάρχει;

Νόμοι, δεν υπάρχουν;

Δεν είναι ποινικό αδίκημα να μην τρέφεις σωστά τους φυλακισμένους σου; Αν έχουν κακής ποιότητας νερό; Δεν πρέπει να ελεγχθείς αν κάποιος καεί γιατί δεν είχε την κατάλληλη θέρμανση σε μία πλαστική σκηνή; Αν τους λείπουν τα απαραίτητα για την ελάχιστη ανθρώπινη αξιοπρέπεια; Αν τους αφήνεις να κοιμούνται ΜΕ ΜΙΑ ΣΚΗΝΗ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ;

Η κυβέρνηση λέει «δεν φταίμε εμείς, οι ΜΚΟ έχουν τα λεφτά».

Και;

Γιατί αυτό έχει σημασία; Ας ξεκινήσουν νομικές διαδικασίες, ας διορθωθεί το πρόβλημα, και ας βρεθεί ΜΕΤΑ ο υπεύθυνος. Δεν είναι υπεύθυνος όποιος έχει την διοίκηση του στρατοπέδου ή του καταυλισμού όταν οι άνθρωποι που φιλοξενεί, καίγονται; Δεν είναι υπεύθυνος αν δεν τρέφονται σωστά; Δεν είναι υπεύθυνος αν κοιμούνται στις λάσπες, ή στο χιόνι;

Μετά τον διοικητή, δεν είναι υπεύθυνος ο προϊστάμενός του;

Μετά από αυτόν, αφού δεν το διορθώνει, δεν είναι υπεύθυνος ο Υπουργός; Δεν είναι υπεύθυνος ο Πρωθυπουργός;

Το κράτος-φύλακας, δεν έχει ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ για την κατάσταση που βιώνουν αυτοί οι άνθρωποι που φυλακίζει;

~

Τα χιόνια, κάποια στιγμή θα λιώσουν. Τα νερά θα στραγγίξουν. Όσοι δεν αντέξουν θα πεθάνουν, όσοι αντέξουν θα συνεχίζουν τις ζωές τους.

Σαν τους χιονάνθρωπους το καλοκαίρι, αυτοί οι άνθρωποι θα φύγουν, θα συνεχίσουν κάπου αλλού, ή θα θαφτούν σε έναν ανώνυμο ή επώνυμο τάφο στην τελευταία «πατρίδα» τους. Τελικά, κάποια στιγμή θα τους ξεχάσουμε.

Το πως φερθήκαμε όμως τελικά σ’αυτούς τους ανθρώπους, και πόσα εμείς οι ίδιοι επιτρέψαμε να τους συμβούν, θα μας κυνηγάει μία ζωή.

Υ.Γ.: Εδώ το ρεπορτάζ για τις συνθήκες από το @thepressproject όπου πήρα και την κεντρική φωτό

Τετάρτη, 16 Νοεμβρίου, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Σκαΐ. Συνομιλούν η παρουσιάστρια Σία Κοσιώνη, και ο σχολιαστής Παύλος Τσίμας. Παραθέτω όλη την απομαγνητοφωνημένη συζήτηση (στο τέλος το link για την εκπομπή)

Σία Κοσιώνη: …Είναι μαζί μου ο Παύλος Τσίμας…

Παύλος Τσίμας: Καλησπέρα Σία…

Σία Κοσιώνη: …βρέθηκες εκεί πριν από λίγες μέρες, αν μπορούμε παρακαλώ να δούμε και τα πλάνα που κατέγραψες εκεί κάτω…

Παύλος Τσίμας: ..κάποια πλάνα, ναι, γιατί μείναμε πολλές μέρες στην Χίο…

Σία Κοσιώνη: …πριν ξεσπάσει αυτό το κακό, αυτές…

Παύλος Τσίμας: …μολονότι κάθε βράδυ, σχεδόν κάθε βράδυ, γίνονται φασαρίες στην Σούδα.

Σία Κοσιώνη: Τα βλέπουμε λοιπόν, βλέπουμε τη…Βλέπουμε τις συνθήκες κατά τις οποίες ζουν αυτοί οι άνθρωποι…

Παύλος Τσίμας: …έτσι ζούνε, ναι..

Παύλος Τσίμας: …αλλά θα δούμε και σε ποιο σημείο είναι. Έχεις σκηνές κάτω από τα σπίτια…

Παύλος Τσίμας: …έχεις σκηνές, μέσα στις λάσπες όπου μικρά παιδάκια κοιμούνται κολυμπώντας στο νερό, όταν βρέχει, και αυτό, ακουμπάει στους τοίχους των σπιτιών της πόλης. Κάποιοι άνθρωποι που έχουν τα σπίτια τους – έχουν την ατυχία να έχουν το σπίτι τους εκεί, ανοίγουν το παράθυρό τους, και είναι πάνω από τον καταυλισμό. Πάνω από έναν καταυλισμό ο οποίος …είναι η ντροπή και το αίσχος της Ελληνικής Πολιτείας – εγώ, και φαντάζομαι όποιος άνθρωπος πατήσει το πόδι του εκεί πέρα, ντρέπεται που είναι πολίτης αυτής της χώρας. Απορώ πως οι άλλοι κοιμούνται. Εννοώ εκείνοι που έχουν την ευθύνη αυτού του πράγματος – απορώ πως κοιμούνται. Είναι ντροπή.

Σία Κοσιώνη: Το θέμα είναι Παύλο μου το εξής: έχουμε κάποιους ανθρώπους οι οποίοι χωρίς να το θέλουν, έτσι η, προφανώς, η πλειοψηφία αυτών, έχουν εγκλωβιστεί σ’ αυτήν την χώρα. Κάπου πρέπει να πάνε. Τα λεφτά από την Ευρώπη ρέουν για το θέμα του προσφυγικού…

Παύλος Τσίμας: …ρέουν αλλά δεν τα παίρνουμε, ε…

Σία Κοσιώνη: …τι γίνεται εδώ….

Παύλος Τσίμας: …ή αν τα παίρνουμε δεν τα ξοδεύουμε σωστά…

Σία Κοσιώνη: …τι γίνεται εδώ, γιατί λοιπόν πρέπει….

Παύλος Τσίμας: ..κοίταξε να δεις….

Σία Κοσιώνη: …και αυτοί οι άνθρωποι να μπαίνουν στο στόχαστρο, αλλά και να υποφέρουν αυτά που υποφέρουν, και οι ίδιοι, και οι Έλληνες οι κάτοικοι των περιοχών – όχι μόνο των στην Χίο, παντού.

Παύλος Τσίμας: Οι κάτοικοι των περιοχών, και δικαιολογημένα, είναι αγανακτισμένοι. Η κατάσταση είναι η εξής: Έχεις λοιπόν, έναν καταυλισμό χύμα, χύμα, μέσα στην πόλη, να ακουμπάει στα σπίτια των κατοίκων της Χίου, αυτός ο καταυλισμός είναι φτιαγμένος με κάτι σκηνές που δεν είναι καν αδιάβροχες, όταν βρέχει πλημμυρίζουνε νερό, σε έναν τόπο που γίνεται λασπότοπος με το παραμικρό, εκεί οι άνθρωποι είναι νηστικοί, γιατί τους δίνουνε ένα φαγητό που το πετάνε κατ’ ευθείαν στον σκουπιδοντενεκέδες – δεν τρώγεται, άπλυτοι, γιατί έχουν τέσσερις ντους – τα τρία σπασμένα, εεε κρυωμένοι, και, επιπλέον, κατά παράβαση όλων των διεθνών προδιαγραφών, έχεις έναν καταυλισμό εντελώς χύμα στο οποίο έχεις μία σκηνή, με μία οικογένεια από την Συρία ταλαιπωρημένων ανθρώπων με τρία μωρά, και δίπλα τους, τρία αγόρια από το Αφγανιστάν είκοσι χρονών, ή από τον Ιράν, που το βράδυ μεθάνε και κάθε βράδυ κάνουν φασαρία. Οι πρόσφυγες οι Σύριοι που κάθονται σ’ αυτόν τον καταυλισμό, τρέμουνε κάθε βράδυ, κοιμούνται, κλειδώνονται πριν πέσει το φως όσο μπορούνε και προφυλάσσονται γιατί φοβούνται για την ζωή των παιδιών τους…

Σία Κοσιώνη: …φοβούμενοι τις διπλανές σκηνές…

Παύλος Τσίμας: …από τους ανθρώπους που κοιμούνται δίπλα τους, και δεν υπάρχει κανείς αυτό να το ελέγχει. Αυτό, είναι φανερό ότι δημιουργεί αγανάκτηση στο νησί, είναι φανερό επίσης ότι δημιουργεί και μία πλατφόρμα εκτόξευσης για την Χρυσή Αυγή – ο κύριος Κασιδιάρης ήταν εχθές στην Χίο, δεν είναι τυχαίο που χτες το βράδυ μετά τα επεισόδια βγήκανε οι χρυσαυγήτες με τα λοστάρια να χτυπάνε και κατοίκους και πρόσφυγες…

Σία Κοσιώνη: …και δίνει την ευκαιρία στους Ευρωπαίους να βγάλουν την ουρά τους απ’ έξω – γιατί αυτό κατάλαβα εγώ σήμερα…

Παύλος Τσίμας: ..κοίταξε να δεις, οι Ευρωπαίοι λένε σας δίνουμε ένα δισεκατομμύριο για να φροντίσετε πενήντα, εξήντα χιλιάδες πρόσφυγες – αν δεν μπορείτε …είναι δικό σας θέμα. Δηλαδή οι Ευρωπαίοι θα έλεγα εδώ δεν βγάζουν την ουρά τους απ’ έξω, υπάρχει και ένα πρόβλημα και με την συμφωνία να πω μια λέξη. Γιατί εγώ είδα πάρα πολλούς ανθρώπους, όταν έκλεισε η Ειδομένη, και δεν μπορούσαν πια να φύγουν από την Χίο και τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία, έχουνε χαρτιά που κάνουνε αιτήσεις ασύλου – αλλά πρέπει να περιμένουν έξι μήνες, οκτώ μήνες, έναν χρόνο…

Σία Κοσιώνη: …ναι, μα το είπε και η κυρία Καλογήρου η περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου ότι περιμέναμε χ αριθμό, και έχει έρθει ένας πάρα πολύ μικρός αριθμός υπαλλήλων…

Παύλος Τσίμας: …οι άνθρωποι αυτοί εγκλωβίζονται και ζουν σ’ αυτές τις συνθήκες όχι για μια δυο μέρες – αλλά μήνες!

Σία Κοσιώνη: ..μάλιστα. Λοιπόν Παύλο να σε ευχαριστήσουμε πολύ…

Η εκπομπή είναι εδώ, το απόσπασμα από το 23:40

~

Για τις απαράδεκτες συνθήκες που μένουν εγκλωβισμένοι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, έχω αναφερθεί και εγώ (τον τελευταίο καιρό με δύο άρθρα, εδώ ή εδώ πχ) και δεν χωρά καμία αμφιβολία. Πράγματι, οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες, πράγματι οι άνθρωποι αυτοί μένουν σε απαράδεκτα καταλύματα, πράγματι η ανυπαρξία βοήθειας είναι εμφανής, και πράγματι, το κράτος φέρει βαρύτατες ευθύνες.

Γιατί όμως αυτό είναι δικαιολογία; Και, πόσο δε μάλλον, γιατί είναι δικαιολογία να γίνει κανείς χρυσαυγίτης;

Λέει ο Παύλος Τσίμας αφού περιγράφει τις δύσκολες συνθήκες των έγκλειστων μεταναστών στην Χίο:

είναι φανερό ότι δημιουργεί αγανάκτηση στο νησί, […] δημιουργεί και μία πλατφόρμα εκτόξευσης για την Χρυσή Αυγή – ο κύριος Κασιδιάρης ήταν εχθές στην Χίο, δεν είναι τυχαίο που χτες το βράδυ μετά τα επεισόδια βγήκανε οι χρυσαυγήτες με τα λοστάρια να χτυπάνε και κατοίκους και πρόσφυγες

Τι σχέση έχουν οι συνθήκες με την «αγανάκτηση» των κατοίκων; Οι κάτοικοι δεν «αγανακτούν» επειδή οι μετανάστες και οι πρόσφυγες παίρνουν άθλιο φαγητό ή έχουν μόλις μία λειτουργική ντουσιέρα, αλλά γιατί

Έχεις λοιπόν, έναν καταυλισμό χύμα, χύμα, μέσα στην πόλη, να ακουμπάει στα σπίτια των κατοίκων της Χίου

είναι μέσα στην πόλη, αυτή η κατάσταση «ακουμπά στα σπίτια των κατοίκων».

Αν το ενδιαφέρον είναι (και είναι, για πολλούς από τους κατοίκους) για τις αναξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, διαμαρτύρονται προς την κυβέρνηση απαιτώντας καλύτερες συνθήκες για τους φιλοξενούμενους. Και αν οι πρόσφυγες/μετανάστες φτάνουν να διαμαρτύρονται γι’ αυτό, ενώνουν όλοι μαζί τις διαμαρτυρίες τους. Πως «δικαιολογείται» ο χρυσαυγίτης νεοναζί Κασιδιάρης να διαμαρτύρεται με άλλους «αγανακτισμένους» κατοίκους για το πόσο άσχημα περνάει η οικογένεια των Συρίων;

Ίσως μία άλλη αποστροφή του σχολιασμού, θα δικαιολογούσε αυτήν την σύνδεση:

οι Ευρωπαίοι λένε σας δίνουμε ένα δισεκατομμύριο για να φροντίσετε πενήντα, εξήντα χιλιάδες πρόσφυγες – αν δεν μπορείτε …είναι δικό σας θέμα.

…Επ, όχι.

Ο Τσίμας είναι δημοσιογράφος, η εκπομπή που κάνει το σχόλιό του είναι μία δημοσιογραφική εκπομπή, το κεντρικό δελτίο ειδήσεων. Είναι λοιπόν περίεργο που δεν αντιδρά κανείς στο νούμερο που παρατίθεται: Μας έδωσαν οι Ευρωπαίοι ένα δισεκατομμύριο ευρώ(!) για να φροντίσουμε πενήντα-εξήντα χιλιάδες πρόσφυγες; Αυτή είναι κοινή ατζέντα στην ακροδεξιά ρητορική (link προς το ethnikismos.net αν θέλετε να το αποφύγετε), αλλά δεν έχει καμία βάση: Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν δώσει «ένα δις», έχουν διαθέσει πρακτικά ένα ποσό κάποιων εκατομμυρίων για την διαχείριση του προσφυγικού, μεγάλο μέρος του οποίου (το 80% αν έχω αντιληφθεί σωστά) είναι στην αποκλειστική διαχείριση των ΜΚΟ (δεν έχουν ακόμα δώσει προϋπολογισμούς). Αν έχω σωστή πληροφόρηση, η Ελλάδα ως κράτος έχει χρησιμοποιήσει περίπου 20-30 εκατομμύρια 50 περίπου εκατομμύρια (σύμφωνα με την ραδιοφωνική εκπομπή του ThePressProject) απο ξένα χρήματα – και δεν έχει εξουσία ή λόγο στην διάθεση των ΜΚΟ. Υπάρχουν όντως ευρωπαϊκά χρήματα που έχουν δεσμευτεί για το προσφυγικό, που φτάνουν το ένα δις, μα αφορούν εγκαταστάσεις, υλικό ανθρώπινο και μη, (και διατίθεται και προς τις αντίστοιχες εργασίες του ΝΑΤΟ για όλη την στρατιωτική συνοριακή πολιτική μας) – και όμως (όχι απαραίτητα με ευθύνη της Ελλάδας) δεν έχει χρησιμοποιηθεί ακόμη – ή δεν έχουν δοθεί στην Ελλάδα.

«…Οι ευρωπαίοι λένε σας δώσαμε ένα δις»;

Ακόμα και αν μας είχαν δώσει, όντως, ένα δισεκατομμύριο ευρώ, ακόμα και αν η κυβέρνηση το είχε όντως εισπράξει, και το έκανε ξέρωγω παροχές, ή προσλήψεις για ημετέρους, ένα ολόκληρο δις(!) – πως η εμφανής ανέχεια των μεταναστών/προσφύγων θα …δικαιολογούσε τα …πογκρόμ και τις μολότοφ εναντίον τους;

~

Παλαιότερα έλεγα πως αν όντως δεν θέλεις ανεμβολίαστα παιδάκια στο σχολείο σου, δεν διώχνεις τα παιδάκια – απαιτείς μόνο να εμβολιαστούν. Το ίδιο ισχύει και για κάθε «αγανακτισμένη» αντίδραση για τις συνθήκες των μεταναστών και των προσφύγων. Αν θυμώνεις (όπως και θα έπρεπε, όντως) για τις συνθήκες που ζουν, παλεύεις για καλύτερες συνθήκες, όχι για να …φύγουν από την αυλή σου και όπου θέλουν ας πάνε – ή τους πετάς μολότοφ να τους κάψεις.

Αυτή η συμπεριφορά δεν είναι ανεκτή, δεν είναι λογική, και δεν δικαιολογείται με κανέναν άλλον τρόπο, παρά μόνο ως ακροδεξιά, ρατσιστική ενέργεια.

Η μετάδοση των συνθηκών (τις οποίες η κυβέρνηση ειρήσθω εν παρόδω παλεύει να τις κρατήσει μυστικές, αποκλείοντας την δημοσιογραφική επαφή) είναι όχι απλώς θεμιτή – αλλά απαραίτητη. Αν όμως χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα ακροδεξιά ξεσπάσματα, τότε κάνει πολύ μεγαλύτερο κακό, παρά καλό:

Μετά από την ακροδεξιά πορεία σε Ευρώπη και Αμερική, αλλά και εντός των τειχών με την Χρυσή Αυγή να διατηρεί το ποσοστό της – παρά την πολιτική της κάλυψη σε δολοφονίες και πογκρόμ, αυτού του είδους οι προσεγγίσεις που απενοχοποιούν (αδιαμαρτύρητα) καθαρά ρατσιστικές εκτροπές, και τις φουντώνουν κιόλας με αδιευκρίνιστα στοιχεία δεν είναι απλώς επικίνδυνες – μα εγκληματικές.